Deloitte, EY, PwC, KPMG, BDO en Mazars moeten van de Koninklijke Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants (NBA) hun dossiers van ernstige gevallen van examenfraude, begaan door hun accountants, overleggen aan de NBA. Dit zodat die klachten kan indienen bij de Accountantskamer.
Brief
Dat heeft de NBA met een brief laten weten aan de zes grote oob-kantoren in Nederland. Die brief is vandaag, twee maanden na verzending, door hen naar buiten gebracht. Volgens de woordvoerder heeft overleg met de kantoren sinds begin maart niets opgeleverd.
De druk wordt daarom opgevoerd met deze publiekgemaakte brief. "De kantoren moeten het tuchtrecht niet willen ontlopen. Wie uiteindelijk de klachten indient, de NBA, de AFM of de kantoren zelf, dat maakt niet zoveel uit. Maar wij willen inzicht in de ernst van alle overtredingen."
NBA-voorzitter Kris Douma: "Wij begrijpen het als kantoren terughoudend zijn, wanneer wij als NBA zeggen dat tuchtrechtelijke opvolging nodig is. Ze hebben de neiging om dit zelf op te lossen. Wij moeten echter aan de samenleving laten zien dat de sector bereid is tot en beschikt over een gezond zelfreinigend vermogen. Examenfraude raakt de kern van het vak: vertrouwen in het maatschappelijk verkeer. Het is een schending van de gedragsregels en beroepseed en kan niet zonder tuchtrechtelijke opvolging."
Matrix
NBA heeft samen met de kantoren een matrix opgesteld met de verschillende vormen van examenfraude en hiërarchische niveaus waarop examenfraude zich kan hebben voorgedaan. Het gaat om de functies, variërend van partner tot junior, het type toets van de fraude en het al dan niet zelf verspreiden van antwoorden onder collega’s.
De NBA vraagt de kantoren om op grond van deze criteria zelf te bepalen wat de flagrante gevallen zijn van examenfraude die voor tuchtrecht in aanmerking komen. Ook het jaar van de begane fraude speelt een rol.
De niet oob-kantoren, alle reguliere vergunninghouders met meer dan drie externe accountants, ontvangen van de NBA het verzoek om eveneens zelf onderzoek te doen naar examenfraude. Zij verzoekt hen om "in het kader van de zelfhygiëne waarmee wij gezamenlijk het vertrouwen in de sector willen herstellen, uzelf te richten op maatregelen die moeten voorkomen dat examenfraude zich binnen uw accountantsorganisatie voor kan doen."
Daarnaast zegt zij: "In de tweede plaats vragen wij u om een onderzoek uit te voeren naar examenfraude in het geval u er een vermoeden van heeft dat daarvan sprake is geweest binnen uw accountantsorganisatie."
Fraude vaststellen
Ook de kantoren krijgen een matrix om de ernst van de overtredingen te kunnen vaststellen. De uitvoering laat de NBA geheel over aan de kantoren zelf. Die mogen de fraude vaststellen, moeten wederhoor toepassen en maatregelen nemen zoals in het ergste geval ontslag en tuchtrechtelijke klacht bij de Accountantskamer.
De jaarlijkse bijscholing van de NBA voor accountants valt uiteen in permanente educatie om de vakbekwaamheid op peil te houden en te verhogen, en de Kennistoets. Beide categorieën worden geëvalueerd en de Kennistoets is sinds het najaar van 2023 tijdelijk ingetrokken gezien de brede schaal waarop antwoorden in omloop zijn.