Duurzaam beleggen en dan vooral de ESG-classificatie krijgt er behoorlijk van langs. Na de inval bij DWS vanwege greenwashing buitelen experts over elkaar heen met negatieve commentaren over duurzaam beleggen. U mag van mij verwachten dat ik het daar niet mee eens ben.
Wat mij betreft is een beoordeling van de ESG-karakteristieken van een aandeel een noodzakelijk onderdeel van beleggen. In deze column zal ik aangeven waarom.
Duurzaam, verantwoord of ESG beleggen
Een deel van de discussie is terug te voeren op de definitie van duurzaam beleggen. Die is namelijk niet eenduidig. Daarom wordt vaak gesproken over (maatschappelijk) verantwoord beleggen, waarbij de ESG-score wordt gebruikt als maatstaf.
De afkorting ESG staat daarbij voor Environment, Social en Governance. De Nederlandse term Mens, Maatschappij en Milieu dekt ook de lading. De ESG-score is een getal waarmee de gemiddelde score over deze drie gebieden wordt weergegeven.
Aandelen zijn niet zo gemakkelijk in een hokje te plaatsen
De vraag is of we het daarmee niet te eenvoudig maken. Een bedrijf als Tesla heeft als voorloper op het gebied van elektrisch rijden een enorme bijdrage geleverd aan energiezuiniger vervoer: een behoorlijke plus dus op de E van Environment. Maar op het gebied van Social en vooral Governance scoort het bedrijf slecht.
Topman Elon Musk heeft geregeld aanvaringen met de SEC, de balans tussen raad van bestuur en aandeelhouders is scheef en de bonusregelingen zijn extreem. Bij een beoordeling van Tesla heb je als belegger dus verder te kijken dan de ESG-score.
Nadeel van index-beleggen
De laatste jaren zijn steeds meer vermogens verschoven naar indexvolgende producten zoals ETF’s. Die volgen een index die op basis van een aantal regels wordt samengesteld. Bij voorkeur zijn de regels eenvoudig en gemakkelijk te implementeren, zodat de aanbieder de kosten laag kan houden.
Dan kan het dus al snel gebeuren dat een bedrijf voldoet aan de eenvoudige regels, maar dat bij een diepgaander analyse allerlei redenen bovendrijven waarom dat bedrijf niet zou voldoen.
Het ontbreken van een eenduidige definitie helpt daarbij natuurlijk niet, maar eigenlijk gaat het mis omdat we het te eenvoudig willen maken én we de verantwoordelijkheid te makkelijk afschuiven op de aanbieder.
Hoe wilt ú duurzaam beleggen?
Einstein sprak: 'De dingen zouden zo eenvoudig als mogelijk moeten zijn. Maar niet eenvoudiger dan dat'. Dat geldt wat mij betreft ook voor duurzaam beleggen.
Als belegger moet u voor uzelf in kaart brengen wat u wilt op het gebied van duurzaam en verantwoord beleggen. Vervolgens wordt het makkelijk om te beoordelen of een bedrijf voldoet aan jouw voorwaarden.
Zo past Tesla niet in mijn portefeuille omdat ik de gebrekkige governance zie als een risico. Shell past ook niet, omdat de fossiele activiteiten te veel energie gebruiken en broeikasgassen uitstoten. Andere beleggers mogen hier anders over denken, maar bij mij past het niet.
Wat past dan wel?
DSM past bijvoorbeeld wel volgens mijn maatstaven. Het bedrijf is al jaren bezig om vervuilende activiteiten af te stoten en investeert in innovatieve voedingsproducten die een bijdrage leveren aan een schonere wereld.
Bij de keuzes die het bedrijf maakt, speelt verantwoord ondernemen een belangrijke rol. De ESG-score is goed, maar ook het gebruik van water neemt af en het percentage duurzame energie neemt jaarlijks toe.
Een ander voorbeeld is Randstad. Dat bedrijf scoort minder goed op de E van ESG, ondanks dat het energiegebruik in 2021 minder dan de helft van 2019 was. Maar Randstad heeft een goede Social-score en als uitzender kan het bedrijf daar ook veel meer bijdragen. Onder andere op gebied van gelijke kansen, diversiteit en eerlijke werkomstandigheden.
Maar kost die duurzaamheid dan niet teveel rendement?
Duurzaam en financieel rendement kunnen prima samengaan. Er zijn veel onderzoeken die aantonen dat duurzame aandelen minimaal een marktconform rendement behalen.
Natuurlijk moet u daarvoor ook kijken naar de financiële kenmerken van een aandeel. Maar naast de bijdrage aan een mooiere wereld schuilt het voordeel van duurzaam beleggen in het lager risico.
Sociale bedrijven gaan beter met hun personeel en de samenleving om. Daardoor lopen ze minder kans op personeelstekorten of een consumentenboycot. Ook de governance-richtlijnen zijn vooral bedoeld om risico’s te verlagen.
En dan zijn er nog schandalen op het gebied van duurzaam en verantwoord ondernemen. Door de toegenomen transparantie kan minder verborgen worden gehouden. De maatschappelijke aandacht voor duurzaamheid leidt bovendien vaak tot een scherpe koersdaling als een duurzaamheidsschandaal naar buiten komt.
ESG analyse is cruciaal voor beleggers
De laatste tijd is er veel discussie over het nut voor duurzaam beleggen en de ESG-score. Dat is een gevolg van onduidelijkheid en de poging om duurzaam beleggen eenvoudig te maken.
Natuurlijk helpt het om de regels voor duurzaam beleggen te verbeteren. Maar beleggers moeten ook hun eigen verantwoordelijkheid nemen. Een goede belegger kijkt niet alleen naar de rendementspotentie, maar ook naar de risico’s.
Voor die risico-inschatting zijn de ESG-onderdelen van een bedrijf cruciaal. Daarom is duurzaam en verantwoord beleggen niet zo nieuw als het lijkt, maar allang normaal en niet meer weg te denken.
Loege schilder is beleggingscoach en trainer. Hij kan posities hebben in genoemde aandelen.