Vorige week presenteerde Frans Timmermans ‘Fit for 55’, de lang verwachte klimaatplannen van de Europese Commissie. Het pakket maatregelen heeft als doel om in 2030 de CO2-uitstoot met 55% te verlagen. Dat is nodig om de opwarming van de aarde te beheersen tot 2 graden. Die zorgt immers voor allerlei problemen, zoals een stijgende waterspiegel.
Door onze nieuwe columnist Loege Schilder
In deze column beschrijf ik de inhoud van de plannen op hoofdlijnen en de economische impact op verschillende sectoren. Daarna sta ik stil bij de risico’s die ontstaan voor bedrijven, maar ook waar de kansen liggen voor beleggers.
Fit for 55 van Timmermans
Fit for 55 is een uitgebreid pakket maatregelen. De overheid moet eigen gebouwen energiezuiniger verbouwen. Banken worden aangespoord om leningen te verstrekken voor het verduurzamen van onroerend goed. Duurzame energie moet 40% uitmaken van het totale energiegebruik. Er komt belasting op invoer uit minder duurzame landen. Verder mogen vanaf 2035 geen nieuwe auto’s met brandstofmotor worden verkocht. Ook moeten meer sectoren, zoals transport en luchtvaart, gaan betalen voor de CO2-uitstoot via het ETS.
Emissiehandel speelt een belangrijke rol in de klimaatplannen
ETS is de naam van het European Union Emissions Trading System. Daaronder vallen momenteel 10.000 bedrijven die samen verantwoordelijk zijn voor meer dan 40% van de CO2-uitstoot in de EU. Zware industrie - zoals de staalindustrie, chemie en raffinaderijen - viel al onder het ETS. In de plannen wil de Europese Commissie meer sectoren onder het ETS plaatsen, waardoor die moeten betalen voor de CO2-uitstoot.
Prijs van emissierechten al vertienvoudigd
Bedrijven die onder het ETS vallen krijgen een hoeveelheid emmissierechten, die elk jaar daalt. Als ze teveel CO2 uitstoten moeten ze rechten bijkopen op de ETS-markt - er zijn namelijk ook partijen die emissierechten krijgen en die zelf niet nodig hebben. Of ze kunnen investeren in duurzamere productie met minder uitstoot.
Sinds de start van het ETS in 2005 is de uitstoot met 30% gedaald. Aan de andere kant drijft de jaarlijkse vermindering van uitgegeven emissierechten ook de prijs op: van € 5 per ton in 2017 naar meer dan € 50 in de eerste helft van 2021. Analisten verwachten dat de prijs in de toekomst nog gemakkelijk kan verdubbelen.
Waar lopen beleggers risico’s?
Naarmate de kosten van CO2-emissie toenemen, wegen deze zwaarder op de winstgevendheid van bedrijven. Vooral bedrijven die achterlopen met de verduurzaming van hun bedrijfsvoering hebben hier last van. Nederland, Duitsland, het Verenigde Koninkrijk en Denemarken hadden al landelijke doelstellingen opgesteld voor de emissiereductie.
Door de Europese regels wordt het speelveld in Europa meer gelijkgetrokken. De achterblijvende bedrijven vinden we vooral in zuidelijker landen. Als we kijken naar bedrijven met de grootste uitstoot dan vinden we die in de sectoren energie, staalproductie en luchtvaart. In deze landen en sectoren lopen beleggers de grootste risico’s.
En waar liggen de grootste kansen?
Bedrijven met een overschot aan emissierechten kunnen vanzelfsprekend profiteren. Het opvallendste voorbeeld is Tesla. Het bedrijf verdiende in het vierde kwartaal van 2020 ruim 400 miljoen aan de verkoop van emissierechten. Dat was meer dan de nettowinst van 369 miljoen. In het eerste kwartaal liep de opbrengst van de emissierechten op naar € 518 miljoen. Andere verkopers van emissierechten zijn duurzame energieproducenten zoals windmolenparken.
Verder kunnen bedrijven met een voorsprong in de energietransitie profiteren (of minder last hebben) van de strengere regelgeving. Het Deense bedrijf Orsted heeft al enkele jaren geleden de omslag gemaakt naar duurzame energie en ook het Spaanse Red Electrica is een voorloper. Vattenfall, moederbedrijf van Nuon, verkoopt actief diverse bezittingen om geld vrij te maken voor de transitie naar duurzaamheid.
‘Fit for 55’ is niet het eindstation
In het Parijsakkoord zijn ambitieuze doelstellingen afgesproken en de Europese Commissie is misschien wel de belangrijkste supporter. Hoewel de klimaatplannen in ‘Fit for 55’ nog worden geïmplementeerd, kun je op je klompen aanvoelen dat dit een tussenstap is. Klimaatverbetering zal de aankomende jaren een belangrijk thema blijven in de politiek, de economie en in bestuurskamers. En daarmee dus ook voor beleggers.
Loege schilder is beleggingscoach en trainer. Hij kan posities hebben in genoemde aandelen.