Uranium is al verschillende jaren één van de slechts presterende grondstoffen en het ziet er niet naar uit dat 2017 daar verandering zal in brengen.
Vorig najaar daalde de prijs van een pond uranium in de vorm van brandstof voor kerncentrales (triuraniumoctoxide of U3O8) naar 18 dollar. Dit was het laagste niveau sinds 2004.
Markt overspoeld
De wederopstanding van uranium werd al verschillende keren aangekondigd, maar telkens is er weer iets dat voor vertraging zorgt. De oorzaak van de huidige malaise gaat terug naar 2011. Toen zorgde een aardbeving en de daaropvolgende tsunami voor een kernramp in het Japanse Fukushima.
In de naweeën van deze ramp beslisten verschillende landen om het opwekken van elektriciteit door nucleaire energie geheel of gedeeltekijk af te bouwen. Onder hen belangrijke verbruikers als Japan en Duitsland. Uitbaters van kerncentrales overspoelden de markt met U3O8 dat ze niet meer nodig hadden. De prijs kelderde.
Er kwam de voorbije jaren ook veel zogenaamd secundair aanbod op de markt door recyclage van overbodige kernwapens. Dit maakt dat er ook meer dan zes jaar na Fukushima nog steeds voldoende uranium te vinden is.
Nauwelijks verandering
Ongeveer twaalf maanden nadat de bodemprijs werd neergezet, is de situatie op de globale uraniummarkt nauwelijks veranderd. Begin dit jaar leek er even beterschap te komen toen Kazachstan, de grootste producent, een capaciteitsvermindering van 10% aankondigde bij alle door de overheid gecontroleerde mijnen.
Tegelijk werd de heropening van een aantal Japanse kerncentrales aangekondigd. Dit ging uiteindelijk niet door. De prijs van een pond U3O8 klom prompt naar 27 dollar. Maar de voorbije maanden gaat het terug bergaf en de huidige spotprijs (directe levering) van U3O8 ligt met 21 dollar amper hoger dan het dieptepunt van vorig jaar.
Nu al primair deficit
Mijnbouwers investeren al jaren niet meer in bijkomende productiecapaciteit. Uraniummijnen waar de productiekost hoger ligt dan de marktprijs worden zelfs noodgedwongen gesloten.
De nutsbedrijven die kerncentrales uitbaten, lijken ondanks de bodemprijs niet gehaast om nieuwe bestellingen te doen. Dit impliceert dat de voorraden nog hoog genoeg zijn. Over die voorraden wordt overigens niet gecommuniceerd omdat dit strategische marktinformatie is. Om dezelfde reden publiceren ook overheden geen statistieken.
Wel zeker is dat het uraniumverbruik al enkele jaren boven het primaire aanbod uit mijnproductie ligt en dit verschil zal de komende jaren nog toenemen. Dit primaire deficit kan niet blijvend worden gecompenseerd door bestaande voorraden of uranium afkomstig uit recyclage.
Nucleaire kaart
Volgens cijfers van de World Nuclear Association zijn er op dit moment 447 nucleaire reactoren in bedrijf. Daarnaast zijn er nog eens 59 aanbouw waarvan 20 in China. Ook India, Rusland en enkele landen in het Midden-Oosten trekken de nucleaire kaart om hun energiebevoorrading op lange termijn veilig te stellen.
Zuid-Korea is op dit moment nog een twijfelgeval. Het land is met 25 reactoren de vijfde grootste producent van uranium. Na de verkiezingen in juni toonde de nieuwe president Moon zich voorstander van een gefaseerde kernuitstap. Prompt werd ook de bouw van twee nieuwe reactoren stilgelegd.
Een nieuwe opdoffer voor de uraniumindustrie dreigde, maar Moon werd in een referendumdoor de bevolking teruggefloten. Zuid-Korea beschikt over weinig natuurlijke rijkdommen en het land is voor een derde van de elektriciteitsproductie aangewezen op de kerncentrales.
Het vervangen van nucleaire energie door andere energiebronnen is op korte termijn gewoon niet realistisch. Vorige maand werd het werken aan de twee nieuwe reactoren dan ook hervat.
Klaar voor herstel
Het is in de huidige marktomstandigheden voor uraniumproducenten erg lastig om een beleid te voeren en om geld te verdienen. Het herstel van de markt is bovendien moeilijk te timen en dus komt het er voor de sector op aan om zo gestroomlijnd en efficiënt als mogelijk te zijn tegen dat de uraniummarkt terug aantrekt.
Daar moeten soms doortastende beslissingen voor worden genomen, zoals de sluiting van Cameco’s grootste mijn illustreert. Besparingen op administratie- en marketinguitgaven en het reduceren van exploratie is op een bepaald moment niet meer voldoende. Aan de huidige prijs is het zelfs interessanter om de reserves in de grond te laten zitten.
Beleggen in uranium
Het spreekt voor zich dat deze situatie niet kan blijven duren. Inspelen op een hogere uraniumprijs kan via aandelen van individuele uraniumproducenten maar die zijn eerder dun gezaaid. Indirect in fysiek uranium (U3O8) beleggen kan ook via Uranium Participation Corp.
Wie het risico niet schuwt, kan ook bij exploratiebedrijven terecht. Hun voorraden zijn op dit moment in de meeste gevallen economisch niet rendabel om te ontginnen. Dit kan veranderen wanneer de prijs van U3O8 terug de hoogte ingaat. Dit neemt niet weg dat niet alle uraniumbedrijven de huidige crisis zullen overleven.
Het enige voordeel van de malaise in de sector is dat de waarderingen erg laag liggen. Wie gespreid in de sector wil investeren, kan terecht bij de Global X Uranium ETF (URA). Deze tracker schaduwt de evolutie van de Solactive Global Uranium index die is samengesteld uit twintig aandelen. Daarbij is het Canadese Cameco met een belang van 23% wel sterk overwogen.