Op 9 juli rolde de eerste Tesla Model 3 dan eindelijk van de band. In de eerste zes weken na de aankondiging op 31 maart 2016 hadden al 373.000 potentiële kopers zich aangemeld, inclusief betaling van een waarborgsom van 1.000 dollar per persoon.
De Model 3 is een game changer voor de automobielindustrie. Hij is namelijk ontwikkeld voor de massamarkt – de prijs van 35.000 dollar is alleszins redelijk – en het is de eerste auto die zowel elektrische als zelfrijdende technologie bij consumenten moet introduceren.
Figuur 1. De tweet van Elon Musk na de aflevering van de eerste Tesla Model 3
Er spelen meerdere verschuivingen tegelijkertijd en het is zeer moeilijk de langetermijn impact hiervan in te schatten.
- De transitie richting elektrische auto’s
- De opkomst van zelfrijdende auto’s
- De beweging van autobezit naar car-sharing
Deze trends kunnen allemaal significante invloed hebben op de uiteindelijke waarde van de autoproducenten.
Elektrische auto’s
De voortdurende daling van de kosten van batterijen zal er voor zorgen dat er binnen twintig jaar meer elektrische auto’s verkocht worden dan auto’s met een traditionele verbrandingsmotor, aldus Bloomberg New Energy Finance.
Figuur 2. Het aantal elektrische auto’s zal het aantal benzine- of dieselauto’s in 2038 overstijgen
Vooral de daling in de kosten van lithium-ion batterijen zal nog sneller gaan dan nu al aangenomen wordt. Dit komt vooral door verdere innovatie en de toegenomen investeringen in dergelijke fabrieken, door onder andere Tesla en Nissan. De kosten van dergelijke batterijen zijn inmiddels al zo’n 75% lager dan in 2010 (1.000 dollar) maar zullen naar verwachting dalen tot rond de 100 dollar in 2025.
Figuur 3. De voorspelde prijsdaling van lithium-ion batterijen
Deze transitie kan voor een aardverschuiving onder traditionele automakers zorgen. Vooral de Europese landen, en zelfs China, lopen voorop in termen van subsidies voor groenere auto’s en het installeren van oplaadpunten. In Amerika zelf is er meer onzekerheid, vooral door het beleid van President Trump, zoals het terugtrekken van de Verenigde Staten uit het klimaatakkoord van Parijs.
Zelfrijdend
Daar waar de transitie richting elektrische auto’s vooral wordt uitgevochten door de automakers onderling, komen er met betrekking tot de beweging naar zelfrijdende auto’s nieuwe concurrenten bij.
Figuur 4. Een prototype van een zelfrijdende auto van Waymo
Waymo begon als project in 2009 om technologie te ontwikkelen om transport en mobiliteit te transformeren voor miljoenen mensen, met als doel het realiseren van minder verkeersdoden en het verminderen van de kostbare tijd die automobilisten in files doorbrengen.
Inmiddels hebben de meer dan 25.000 Waymo zelfrijdende auto’s al bijna 5 miljoen gereden kilometers achter de kiezen. Op basis van de meest recente data heeft Waymo in 2016 meer dan duizend keer zoveel autonome kilometers gereden dan concurrenten als BMW en Ford.
Behalve de voorsprong in termen van de hoeveelheid gegenereerde data van deze ritjes is ook gekeken naar hoe vaak een mens onverwachts het stuur moest overnemen. Dit gebeurde bij Waymo eens in de circa 8.000 kilometer, terwijl dit bij Ford eens in de 300 kilometer en bij BMW eens per 1.000 kilometer voorkwam (bron: CNBC).
Figuur 5. Het aantal gereden mijlen door de auto’s van Waymo (bron: Waymo)
Zelfrijdende en deelauto’s
Naast Google probeert ook Apple deze nieuwe markt binnen te dringen. Apple heeft een deal gesloten met verhuurbedrijf Hertz, waarbij Apple een aantal auto’s via een leaseconstructie af neemt bij Hertz voor het testen van autonome voertuigen.
Google heeft een soortgelijke overeenkomst met concurrerend verhuurbedrijf Avis gesloten. Avis zal de Waymo-auto’s stallen en van onderhoud voorzien. Avis beschikt namelijk net als Hertz over een grote hoeveelheid auto’s, die in de loop van de tijd van autonome rijfuncties voorzien zouden kunnen worden.
Figuur 6. Het aantal ritjes per dag in New York (bron: New York City Taxi & Morgan Stanley research, 2016)
Beleggers
Voor beleggers in de automobielsector zijn het bijzonder lastige tijden. Hoe kun je nu als belegger van deze trends profiteren en wat is de impact van deze ontwikkelingen op traditionele automakers als Toyota of BMW?
Ten eerste zijn beleggers zeer voorzichtig over de traditionele automakers. De waarderingsniveaus zijn op historische dieptepunten beland. Beleggers zijn een stuk positiever over de Silicon Valley bedrijven. Hiervan is alleen Tesla beursgenoteerd.
Tenslotte bestaat natuurlijk nog de mogelijkheid om te kiezen voor toeleveranciers. Moderne toeleveranciers zijn bijvoorbeeld bedrijven die sensoren leveren, batterijen maken of chips fabriceren en hiermee inspelen op de nieuwe technologieën die hun intrede maken op de automarkt.
Vaak is de automarkt slechts één van de vele eindmarkten voor dit type bedrijven. Deze ondernemingen bieden beleggers hierdoor vaak een meer uitgebalanceerd risico-rendementsprofiel, terwijl er wel geprofiteerd kan worden van de fundamentele ontwikkelingen.