Europese
hedge funds groeiden in 2003 van 84 miljard dollar naar meer dan 150 miljard dollar. Het aantal zogenaamde
single manager funds, die door één manager worden beheerd in tegenstelling tot
fund of funds, nam toe van 580 tot 750, meldt vakblad
EuroHedge.
Commodity trading advisors (cta's) en future-handelaren worden hierin niet meegerekend. Cta's zijn te vergelijken met hedge funds-beheerders, of ze besturen beheerde rekeningen op termijnmarkten.
In 2001 en 2002 liep de belangstelling terug, doordat Europese long/short managers minder in trek waren door hun gemiddelde prestatie van 2 à 3%. Hoewel dat beter was dan de aandelenmarkt keken beleggers toen meer naar andere sectoren. Dat is nu niet meer het geval.
Waterscheiding
Wanneer wij naar Nederlandse long/short managers kijken, zien we daar twee toonaangevende fondsen die allebei in Europese markten opereren. GO Capital, het fonds van Frans van Schaik is gesloten vanwege de toevloed van nieuw kapitaal en doet het ook dit jaar weer uitstekend met een score van 12,4% sinds 1 januari 2004.
Aster-X, het fonds van Pieter-Jan Hüsken en Mark Voncken, is medio april al met 13% gestegen. Er komen steeds meer fondsen die buiten Londen opereren, vooral in Parijs. Daar zitten nu 82 fondsen. De trend is nog steeds naar boven, beleggers zoeken naar prestaties en, vooral, naar beheerst risico.
Kortom, de waterscheiding in de vermogensbeheerindustrie is nog steeds in volle gang. Er gaat alleen geen maand voorbij, of wij horen nieuwe nonsensverhalen over de hedge fund industrie. Zoals het onzin betaamt, is het in eerste instantie gebaseerd op een feit, maar wordt er vervolgens een sprookje van gemaakt.
Hedge fund nonsens
Neem het ABP-verhaal over de hogere kosten bij een betere opbrengst. Dat kwam doordat het pensioenfonds hard bezig is uit te breiden in hedge funds. Daar moet ze meer voor betalen, omdat er meer talent aan te pas komt en omdat ervaren medewerkers duurder zijn - ook voor secundaire posten.
Moeten wij het een pensioenbeheerder aanrekenen dat hij meer investeert in kennis? Moet hij weg blijven uit een sector, omdat operaties daar duurder zijn, ook al zijn de netto resultaten beter en draagt de diversificatie bij tot een beter risicoprofiel? Een andere nonsensvraag die ons vaak gesteld wordt, is: moet ik alleen in AFM gecontroleerde fondsen beleggen?
Zijn die niet beter? Het antwoord is eenvoudig. Slechts 1% van alle fondsen staat in Nederland geregistreerd. Wie alleen in ons land boodschappen doet, krijgt, zeker op het gebied van individuele beheerders, niet het topje van de ijsberg te zien, maar een ijsblokje. Wel is het zo dat er grondig toezicht is en dat beunhazen worden geweerd.
Ordelijk kapot
Vooral dat laatste aspect is belangrijk. Toezicht wordt namelijk ook uitgeoefend door de due diligence specialisten van de grote beleggers. Concurrentie werkt. Ondanks de onstuimige groei is de strijd tussen fondsen hevig. Slechte compliance, rapportages en resultaten doen een fonds snel verdwijnen.
Dat leidt ons naar de tweede vraag, die meestal in triomftaal als opmerking wordt geponeerd: pas op met hedge funds, want er gaan er zoveel kapot. Nonsens, fraude en wanbeheer daargelaten gaan de meeste hedge funds die stoppen kapot op ordelijke wijze. Ze zijn niet levensvatbaar, omdat ze niet goed presteren of niet goed worden beheerd.
Er waren in Europa vorig jaar 78 fondsen die stopten. Dat zegt meer over de Schumpeteriaanse kenmerken van deze industrie dan over het gevaar van een belegging in een hedge fund of in een fund of funds.
Michael Kraland is mede-oprichter van IEX.nl. Hij woont in Parijs, is vermogensbeheerder in Amsterdam en is met name actief in de hedge fund sector. Kraland schrijft zijn columns op persoonlijke titel. Hij handelt vaak in beleggingen waar hij over schrijft en zijn posities kunnen op elk moment veranderen. In dat geval meldt hij of hij zelf of voor zijn cliënten actief is in een genoemd fonds. Uw reactie is welkom op kraland@iex.nl.