Volgens de nieuwsberichten, vooral van mainstream economen en gevestigde media, lijkt het niets dan kommer en kwel op de emerging markets. De dure dollar en een nakende renteverhoging door de Fed fnuiken het enthousiasme voor deze activaklasse.
Tegenwoordig lijkt het erop dat de koersevolutie van de Amerikaanse dollar de enige factor is die beleggers op de financiële markten nog bezighoudt. De dollar heeft wel een zeer grote invloed op het sentiment op emerging markets.
Dat is ook logisch, want tussen 2009 en 2014 is de in dollar uitgegeven schuld van de emerging markets, zowel in de vorm van obligaties als leningen, meer dan verdubbeld. Volgens de Bank of International Settlements (BIS, de centrale bank der centrale banken) gaat nu om zowat 4,5 biljoen dollar.
Golf van faillisementen
Landen als Brazilië, Zuid-Afrika en Turkije, die meer importeren dan ze exporteren, financieren het tekort op hun lopende rekeningen via leningen van buitenlandse partijen. Dat zorgt ervoor dat veel waarnemers angst hebben voor een nieuwe schuldencrisis op de emerging markets.
Een golf van faillissementen is volgens mij niet waarschijnlijk, aangezien de meeste obligatieleningen in handen zitten van institutionele partijen die niet zo snel panikeren, zoals pensioenfondsen en verzekeraars. Zij moeten ook hun verplichtingen nakomen op lange termijn en vinden geen soelaas meer in overheidspapier met een lage rentevoet.
De banken die leningen hebben uitgeschreven zijn ook veel sterker gereguleerd dan acht jaar geleden, en zijn over het algemeen ook beter gekapitaliseerd.
Taper tantrum
De stijgende dollar hangt natuurlijk ook samen met de verwachte renteverhoging door de Fed later dit jaar. Al sinds mei 2013 weegt dit zwaar op de emerging markets. Het is logisch: wanneer de Fed de rente verhoogt op het moment dat de ECB in Europa nog aan een rondje kwantitatieve versoepeling moet beginnen, dan stijgt de aantrekkelijkheid van de Amerikaanse munt.
Wie ontleend heeft in Amerikaanse dollar, moet dan dollars terugkopen. Een tekort aan Amerikaanse dollars op de financiële markten betekent vaak een krappere liquiditeit.
Christine Lagarde, de topvrouw van het Internationaal Monetair Fonds (IMF), waarschuwde onlangs voor een nieuwe crisis op de emerging markets en zei dat de taper tantrum van 2013 zich nog wel eens zou kunnen herhalen.
Negatief sentiment
Het soepele monetaire beleid van centrale banken over de hele wereld zorgde er immers voor dat er heel wat geld vloeide naar emerging markets. Er is wel een herstelbeweging geweest sindsdien, maar de vrees bestaat dat een verdere verstrakking zal leiden tot meer outflows.
Een tweede factor die in het nadeel speelt van emerging markets, zijn de valuta’s. Wie in schuldpapier belegt van opkomende landen, zoekt vaak twee bronnen van rendement: het renteverschil tegenover risicoloos papier (de carry) en het appreciatiepotentieel van de munten.
Op lange termijn zullen emerging markets-valuta’s immers in waarde stijgen tegenover de euro en de dollar, luidt de economische theorie. Maar ook daar is het sentiment bijzonder negatief.
Negatieve vooruitzichten
Goldman Sachs, een grote speler op de valutamarkten, heeft immers de vooruitzichten voor een hele resem emerging market-valuta’s naar beneden bijgesteld. Vooral de Turkse lira, Zuid-Afrikaanse rand, Koreaanse won en Braziliaanse real zouden in de hoek zitten waar de klappen vallen:
Klik op de tabel voor een grote versie, bron: Bloomberg
Moet u als belegger dan maar wegblijven van deze gevaarlijke emerging markets? Niet zo snel. Dat is immers de fout die heel veel mensen maken. Emerging markets zijn immers geen homogeen blok en elk land heeft wel zijn eigen kenmerken.
Ze zijn meer divers dan twintig jaar geleden en bovendien is er een belangrijke factor die de klap kan verzachten: de fors lagere olieprijzen, die ervoor zorgen dat bedrijven en consumenten meer geld overhouden.
Boven Jan
De lagere energieprijzen zijn immers een zegen voor opkomende landen, waar consumenten een groter deel van hun besteedbaar inkomen moeten spenderen aan voeding en energie. Vooral in Azië zien we de markten stilaan weer boven water komen.
Een goed voorbeeld hiervan is de Chinese beurs, die jarenlang werd verwaarloosd door beleggers. Ondanks het scepticisme van beleggers doet de beurs van Shanghai het al een tijd gewoonweg schitterend:
Klik op de grafiek voor een grote versie, bron: Bloomberg
Rendabel contrair
Voor mijn vaste lezers komt dit niet als een verrassing. Ik hield vorig jaar rond deze periode al enkele vurige pleidooien om Chinese aandelen op te pikken. Toen worstelde de Shanghai Index nog met het niveau van 2000 punten. Vandaag staat de koers rond 3700 punten, of 85% hoger in één jaar tijd.
Hiermee toon ik nogmaals aan dat contrair beleggen bijzonder rendabel kan zijn, mits u er het nodige geduld voor kan opbrengen. En het Chinese beursfeest is nog niet ten einde. Ik schreef in mijn jongste Groeimarkten Rapport:
“China is nog steeds een markt waarop elke belegger met een gespreide visie aanwezig moet zijn. Met een economische groei van 7% en een zeer lage inflatie blijven de economische perspectieven er benijdenswaardig, ook al willen sommigen dat wel eens anders afschilderen. Om op het prijsniveau van hun Amerikaanse tegenhangers te komen, hebben Chinese aandelen nog een rit van 35 à 45% te maken.”
Wel spreiden graag
Wie wil beleggen in emerging markets, moet zowel een top-down maken (de juiste landen selecteren vanuit hun macro-economische fundamentals) als een bottom-up analyse maken (de juiste bedrijven selecteren).
Met de komst van uitstekende ETF’s en beleggingsfondsen kan gelukkig de broodnodige spreiding worden ingebouwd en kan er met één druk op de knop worden gekocht en verkocht. Alles heeft zijn prijs, en de factoren die kunnen wegen op emerging markets zijn alom bekend.
De waarderingen (12x de winst) zijn ook lager dan gemiddeld in historisch perspectief en aantrekkelijker dan Amerikaanse aandelen. Deze landen moeten in een beleggingsportefeuille aanwezig zijn op lange termijn en de beste koopmomenten zijn zoals steeds momenten van pessimisme of zelfs paniek.
Nu een eerste positie nemen en bijkopen wanneer de markt overdrijft, kan lonend zijn voor wie een langetermijnvisie aanhoudt.