Het is een opmerkelijke vaststelling dat sinds het uitbreken van het coronavirus (hierna Covid-19 genoemd) de grondstoffenprijzen en de beursindexen een tegengestelde richting uitgaan.
Goedkopere grondstoffen zijn een indicatie van lagere groeiverwachtingen terwijl hogere aandelenkoersen een stijging van de bedrijfswinsten weerspiegelen. Maar daarvoor is economische groei nodig. Dat gaat dus niet samen.
De toekomst zal uitwijzen of aandelenbeleggers te optimistisch zijn, of grondstoffenbeleggers juist te pessimistisch.
Niet alle grondstoffen worden even hard getroffen door de Covid-crisis. Algemene regel is dat hoe groter de blootstelling aan China, hoe groter de impact is. Voor sommige grondstoffen is de virusuitbraak ook gewoon een non-event maar olie en gas, de basismetalen en enkele landbouwgrondstoffen liggen wel in de vuurlinie.
Cyclische metalen
De mogelijke economische impact van Covid-19 wordt vaak vergeleken met die van het SARS-longvirus in 2003. Beide virussen hebben hun oorsprong in China maar daar stoppen de gelijkenissen dan ook.
China stond in 2003 voor minder dan 20% van de globale consumptie van basismetalen in. Dit is intussen opgelopen naar meer dan 50%! De impact van de tijdelijke sluiting van verschillende industriële bedrijven en het stilleggen van de bouwactiviteit is nu dus veel groter.
Koper en ijzererts
Met name de koperprijs daalde fors maar ook ijzererts, aluminium en nikkel (vorig jaar nog het best presterende basismetaal) werden flink goedkoper. De impact op de Chinese economische groei is op dit moment nog erg lastig in te schatten.
Feit is dat China met voorsprong de grootste koperverbruiker ter wereld is met een aandeel van ruim de helft in de globale vraag. In het geval van ijzererts, de basisgrondstof voor de staalproductie, bedraagt het gewicht van China zelfs 70%.
Bovendien was de groeivertraging in China al gestart nog voor er van Covid-19 sprake was. Zo daalden de winsten van de Chinese industriële bedrijven in december met 6,3%. Eerder deze maand daalde de koperprijs naar het laagste niveau in 3 jaar.
Fundamenteel staat koper er niet slecht voor met een verwacht aanbodtekort in 2020. De gemiddelde analistenverwachting ging voor dit jaar uit van een tekort van 160.000 ton. Deze schattingen dateren van voor de virusuitbraak maar naast de vraag wordt ook het aanbod getroffen. De invoer van koperconcentraat uit Chili is zo goed als stilgevallen en de Chinese fabrieken die ertsen verwerken tot geraffineerd koper houden de deuren dicht.
Afspraken handelsakkoord verstoord
De eerste fase van het handelsakkoord voorzag in het hernemen van de invoer van Amerikaanse landbouwgrondstoffen door China. Met name soja, maïs en katoen profiteerden van het vooruitzicht op een aantrekkende vraag.
Maar de virusuitbraak gooit roet in het eten en maakt dat de timing voor deze nieuwe aankopen heel onzeker is geworden. Gevolg: na een initiële opluchtingsrally na het voorlopige handelsakkoord daalden de prijzen even hard als ze waren gestegen. In het geval van soja komt daar het extra aanbod van de beter dan verwachte Zuid-Amerikaanse soja-oogst bovenop.
Palmolie liet in januari de grootste prijsdaling op maandbasis optekenen in 7 jaar. Dit neemt niet weg dat China met 1,4 miljard consumenten de invoer van landbouwgrondstoffen vroeg of laat zal moeten hernemen. Zelfs indien de economische groei onder invloed van de Covid-crisis zou terugvallen van de huidige verwachte 6% naar 5% of nog minder.
Geen winnaars
Het marktsentiment ten aanzien van olie wordt het best weerspiegeld door de prijsstructuur van de termijncontracten of futures. Die zijn in contango - wat betekent dat futures met een latere afloopdatum duurder zijn - waarbij onder andere opslagkosten worden verrekend. Anders gezegd: de vrees voor tekorten heeft plaatsgemaakt voor een dreigend overaanbod.
Afgezien van klassieke safe haven-valuta als de Zwitserse frank, de Japanse yen en ook wel de dollar zijn er geen echte winnaars van de Covid-crisis. Ook niet bij de edelmetalen, waar goud en zilver weliswaar relatief stabiel blijven maar alvast in dollartermen geen aanstalten maken om op korte termijn nieuwe hoogtepunten op te zoeken.
Koper en soja
Samengevat kan het op korte termijn alle richtingen uit met de prijzen van de getroffen grondstoffen. De impact van het Covid-virus zal vooral afhangen van de snelheid waarmee men het virus onder controle krijgt. Helaas valt daar op dit moment weinig zinnigs over te vertellen.
De Chinese overheid probeert een en ander te counteren met extra liquiditeitsmaatregelen, al is het maar de vraag hoe efficiënt deze zijn wanneer enkele miljoenen mensen verplicht huisarrest hebben.
De massale stimuli van de Chinese overheid kunnen een herstel van de grondstoffenprijzen inluiden maar het is net zo goed mogelijk dat het virus zich verder verspreidt en de situatie eerst nog erger wordt vooraleer die weer verbetert.
Op iets langere termijn beschikken de grondstoffen met een gezonde fundamentele basis over de beste kaarten. Ik denk daarbij in de eerste plaats aan koper en soja.