Economische prognoses worden uitgebreid besproken in de financiële media die Fisher Investments Nederland volgt. Hoewel we niet geloven dat zulke prognoses significante voorspellende waarde hebben, wil dat absoluut niet zeggen dat beleggers er helemaal geen waarde aan kunnen ontlenen: ze zijn een interessante afspiegeling van wat er mogelijk op de markten is ingeprijsd.
Een economische prognose is doorgaans een poging om te voorspellen of het bruto binnenlandse product (bbp, een schatting door de overheid van de output van de economie) groeit of krimpt en het tempo daarvan. Daarnaast kan er ook vooruitgelopen worden op andere populaire economische maatstaven, zoals inflatie of werkloosheid. We hebben ontdekt dat deze voorspellingen breed gefundeerd zijn – wanneer ze bijvoorbeeld het tempo van de mondiale economische groei voorspellen voor een bepaalde periode (zoals het komende jaar of het komende kwartaal) – of een beperktere scope hebben, bijvoorbeeld één land of regio. In deze prognoses kunnen economen maanden of zelfs jaren vooruitkijken, op basis van uiteenlopende gegevens – zoals de inflatie, handel, het geopolitieke toneel en meer.
Een hele waaier aan organisaties komt met economische prognoses: van supranationale instellingen zoals het Internationaal Monetair Fonds (IMF), de Wereldbank, de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) en de Europese Commissie, en monetair beleidsmakers zoals de Europese Centrale Bank (ECB) en de Bank of England (BoE), tot economen uit de particuliere sector die werken bij grootbanken of onafhankelijke denktanks.
Wat Fisher Investments Nederland betreft hebben economische prognoses geen significante voorspellende waarde. Toch worden deze voorspellingen vaak als gezaghebbend en nauwkeurig beschouwd. Wij denken dat deze misvatting te herleiden is naar drie hoofdredenen: de reputatie van de instellingen die deze prognoses opstellen, de duizelingwekkende hoeveelheid gebruikte gegevens en de gedetailleerde voorspellingen tot achter de komma (wat de illusie van nauwkeurigheid creëert). Maar feitelijk zijn het nauwelijks meer dan meningen, ongeacht hoeveel wiskundige modellen erbij gehaald worden. Om te beginnen zijn de prognoses opgesteld door menselijke hand, en niet door mythische orakels of de moderne Nostradamus. Nee, hun voorspellingen zijn kwetsbaar voor denkfouten en verschuivende opvattingen. Daarnaast merken we dat veel economen zijn opgeleid met dezelfde aannames en modellen, waardoor het kan voorkomen dat verschillende organisaties hun prognoses op exact dezelfde – vaak zelfs elkaars – gegevens baseren. In onze ogen vergroot dit het gevaar dat iedereen dezelfde blinde vlekken heeft.
Bovendien worden prognoses vaak bijgesteld zodra er nieuwe informatie ter tafel komt. Kijk maar naar de World Economic Outlook van het IMF voor 2022. In oktober 2021 voorspelde deze organisatie nog dat de wereldwijde economische groei op jaarbasis voor 2022 op 4,9% zou uitkomen, te danken aan de opleving na de pandemie.i Maar in de loop van 2022 volgde neerwaartse herziening op neerwaartse herziening. In januari 2022 verlaagde het IMF zijn prognose naar 4,4% vanwege de voorziene macro-economische impact van de omikronvariant van het coronavirus, de verhoogde energieprijzen, de knellende toeleveringsketens en de inflatie.ii Deze voorspelling van januari werd in april 2022 opnieuw omlaaggeschroefd, dit keer naar 3,6% – het IMF gaf aan dat zijn verwachtingen voor de mondiale groei leden onder de oorlog in Oekraïne en de galopperende inflatie. Ook in juli herzag het IMF zijn prognose voor 2022 (naar 3,2%) en sleutelde hier de rest van het jaar niet meer aan.iii Uiteindelijk rapporteerde het IMF dat de daadwerkelijke mondiale economische groei voor 2022 iets hoger uitkwam, op 3,5%.iv Het IMF is niet de enige die zijn prognoses regelmatig bijstuurt op basis van nieuwe informatie – de OESO, de Wereldbank en andere instellingen geven een vergelijkbaar beeld te zien met de prognoses voor 2022 en de daaropvolgende herzieningen.v Dat wil niet zeggen dat ze hun prognoses niet moeten bijsturen, maar we willen beleggers vooral op het hart drukken dat de eerste prognoses niet in beton gegoten zijn en de uiteindelijke prognose of werkelijkheid er heel anders uit kan zien.
Fisher Investments Nederland weet dat ook monetair-beleidsmakers hun economische prognoses bijsturen zodra er nieuwe informatie komt. Een voorbeeld? De macro-economische voorspellingen voor het reële (inflatiegecorrigeerde) bbp van de eurozone over 2009 van de staf van de ECB. In september 2008 voorspelde de ECB – op basis van de situatie slechts luttele weken voordat het Amerikaanse Lehman Brothers omviel, een keerpunt in de wereldwijde financiële crisis – dat het bbp in de eurozone over 2009 zo'n 0,6% tot 1,8% zou groeien.vi Die schatting werd in december 2008 bijgesteld naar een bescheiden krimp, doordat de wereldwijde financiële crisis overal ter wereld voor grote opschudding zorgde.vii In de maanden daarop regen de neerwaartse herzieningen zich aaneen: de schattingen voor de krimp varieerden tussen een schamele -2,2% en een diepe -5,1%.viii In december 2010, bijna een vol jaar nadat de verslagperiode was afgelopen, rapporteerde de ECB dat het reële bbp van de eurozone in 2009 met 4,1% was gekrompen.ix
Fisher Investments Nederland heeft deze prognoses tegen het licht gehouden en heeft ontdekt dat ze geen significante voorspellende waarde hebben – en ze nog minder betrouwbaar worden naarmate ze op de verdere toekomst betrekking hebben. Wat ons betreft betekent dit niet dat economische prognoses helemaal waardeloos zijn voor beleggers – simpelweg niet op de manier die je in eerste instantie verwacht. Wij zien ze als waardevol inzicht in de zorgen en verwachtingen van anderen. Met deze informatie kunnen beleggers zeker hun voordeel doen. Een voorbeeld: De markten lopen doorgaans vooruit op ontwikkelingen die breed verwacht worden. Voorpaginanieuws, meningen en – jawel! – prognoses worden in de koersen verwerkt. De financiële publicaties die wij volgen, besteden overigens volop aandacht aan zulke prognoses. Tegelijkertijd hebben we ontdekt dat aandelen vooral bewegen in de kloof tussen verwachtingen en de realiteit. Beleggers kunnen economische prognoses dus gebruiken als barometer voor de populaire verwachtingen – en vergelijken hoe deze afsteken tegen de daadwerkelijke economische omstandigheden. Als een veelgelezen prognose bijvoorbeeld een recessie voorspelt, maar het bbp licht stijgt, kan dat al voldoende zijn om de verwachtingen te verslaan en de aandelenkoersen hoger te tillen, zo leert de ervaring van Fisher Investments Nederland.
Volg ons op social media voor de laatste marktontwikkelingen en updates van Fisher Investments Nederland:
Facebook: https://www.facebook.com/FisherInvestmentsNederland
Twitter: https://twitter.com/FisherInvestNL
LinkedIn: https://www.linkedin.com/company/fisher-investments-nederland
Lees hier alle Beleggingsideeën van Fisher Investments Nederland
Fisher Investments Nederland is de handelsnaam die wordt gebruikt door de vestiging van Fisher Investments Luxembourg, Sàrl in Nederland (“Fisher Investments Nederland”). Fisher Investments Luxembourg, Sàrl is een in Luxemburg geregistreerde besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid (ondernemingsnummer: B228486) wat ook handelt onder de naam Fisher Investments Europe (""Fisher Investments Europe""). Fisher Investments Europe staat onder toezicht van de CSSF. Statutaire zetel Fisher Investments Europe: K2 Building, Forte 1, Third Floor, 2a rue Albert Borschette, L-1246 Luxembourg. Fisher Investments Europe besteedt sommige aspecten van het dagelijkse beleggingsadvies, portefeuillebeheer en portefeuillehandelingen uit aan gelieerde ondernemingen.
Dit document bevat de algemene visie van Fisher Investments Europe en dient niet te worden beschouwd als persoonlijk beleggings- of belastingadvies of een afspiegeling van de prestaties van cliënten. Er wordt niet gegarandeerd dat Fisher Investments Europe deze visie zal handhaven. Deze kan immers veranderen op grond van nieuwe informatie, analyses of heroverweging. Niets in dit document is als aanbeveling of prognose van marktomstandigheden bedoeld. Het is eerder bedoeld om een standpunt weer te geven. De huidige en toekomstige markten kunnen sterk afwijken van de hier geschetste scenario's. Bovendien worden geen garanties gegeven met betrekking tot de nauwkeurigheid van eventuele aannames gemaakt in illustraties in dit document.
i Bron: Het Internationaal Monetair Fonds (IMF), per 10-08-2023. 'World Economic Outlook, October 2021: Recovery During A Pandemic,' 12-10-2021.
ii Ibid. 'World Economic Outlook Update, January 2022: Rising Caseloads, A Disputed Recovery, and Higher Inflation', 25-01-2022.
iii Ibid. 'World Economic Outlook Update, July 2022: Gloomy and More Uncertain', 26-07-2022 en 'World Economic Outlook, April 2022: War Sets Back The Global Recovery', 19-04-2022. 'World Economic Outlook, October 2022: Countering the Cost-of-Living Crisis', 11-10-2022.
iv Ibid. 'World Economic Outlook Update, July 2023: Near-Term Resilience, Persistent Challenges', 25-07-2023.
v Bron: Het Internationaal Monetair Fonds, de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling en de Wereldbank, per 10-08-2023.
vi Bron: De Europese Centrale Bank, per 10-8-2023. 'Monthly Bulletin, September 2008.'
vii Ibid. 'Past Macroeconomic Projections.'
viii Ibid.
ix Ibid.