Wat was er opluchting op de aandelenbeurzen nadat ECB-voorzitter Mario Draghi had aangegeven onbeperkt obligaties te gaan opkopen van probleemlanden binnen de eurozone. Details over een acceptabele rente voor de probleemlanden geeft hij niet, om buitensporig gedrag van obligatiehandelaren te voorkomen.
De opluchting lijkt mij van korte duur. Het onbeperkt kopen van obligaties moet namelijk gesteriliseerd gebeuren. Dat houdt in dat de totale geldhoeveelheid in de Europese economie niet zal stijgen door de aankopen. Er wordt dus geen ‘nieuw geld’ gecreëerd. Oftewel er wordt geen krediet verstrekt om de economieën te kunnen laten groeien. Economisch gezien schieten we dus niks op met dit plan.
En juist de Europese economie heeft een flinke opkikker nodig. Zoals u in onderstaande figuur kunt zien, glijdt Europa steeds dieper de economische crisis in. De inkoopmanagerindex eurozone waarschuwt al maanden voor een hernieuwde recessie. Ook nemen de consumentenverkopen sterk af en dat gaat gepaard met een stevig oplopende werkeloosheid.
Allesbehalve rooskleurig
Deze ontwikkelingen zien er allesbehalve rooskleurig uit. Helemaal nu er een aantal belangrijke Europese bijeenkomsten voor de deur staan die de plannen van Draghi nog moeten bevestigen. Maar ja, de ECB-president moet toch ergens mee komen. Spanje loopt namelijk leeg in een sneltreinvaart.
Alleen al in juli onttrokken Spanjaarden meer dan 75 miljard euro van de lokale banken om veilig in het buitenland te plaatsen. Dat is ongeveer zeven procent van de totale output van Spanje. Onder hen bevinden zich hooggeplaatste functionarissen, aldus de Wall Street Journal.
Dat is een nationale-bankrun-in-wording, waar Draghi terecht een stop op wil zetten. Om van de steunaankopen gebruik te kunnen maken moet Spanje wel aan strenge eisen voldoen om de begroting weer op orde te krijgen en de tekorten te verminderen. Dit komt er op neer dat het land flink extra moet bezuinigen.
Dat zorgt voor meer economische krimp en een verder oplopende werkeloosheid. Deze trends zijn al enige tijd waarneembaar in Zuid-Europa en inmiddels ook in de eurozone als geheel. Zoals ik het zie gaat het steeds meer op de jaren ’30 lijken om ons heen. Bezuinigen in economisch moeilijke tijden. Alleen de aandelenmarkten moeten nog aan deze nieuwe realiteit wennen. Vaak gebeurt dat in slechts enkele weken. </p