Op de komende IEX Beleggersdag, op vrijdag 30 juni, zullen collega Wouter Slot en ik een seminar houden over de kansen voor de tweede helft van 2023. Ik wil u hierbij van harte uitnodigen aan dit seminar deel te nemen.
Wees er snel bij, want het aantal plaatsen in de zaal is beperkt. Hier kunt u uw plaats reserveren.
Een greep uit het programma van die dag vindt u hier.
Vierjarige business cycle
De belangrijkste grafiek die wij op de IEX Beleggersdag 2023 zullen bespreken is niet die van aandelen, obligaties of vastgoed. De mooiste grafiek die Wouter en ik laten zien is die van de vierjarige business cycle.
De grafiek van de de vierjarige business cycle geeft namelijk haarscherp aan in welke fase van de economische cyclus wij ons nu bevinden. Zitten we nu in een recessie of niet?
En nog veel belangrijker, de vierjarige business cycle laat ook zien waar de komende tijd de beste rendementen te behalen zijn. In aandelen of obligaties? En wanneer worden vastgoed of grondstoffen weer interessant?
Aandelen belangrijk onderdeel van de portefeuille
En om alvast een tipje van de sluier op te lichten: aandelen zullen de komende tijd het meeste opbrengen.
Voor het rendement op aandelen is vooral de beleggingshorizon essentieel. Want hoe langer de periode is waarin je in aandelen belegt, des te stabieler en consistenter is je opbrengst. Onderzoek laat zien dat het gemiddelde jaarlijks rendement in aandelen circa 8% bedraagt.
Nederlandse beurs sinds 1970
Onderstaande grafiek is gebaseerd op de MSCI Netherlands index vanaf 1970. Deze index volgt zowel Nederlandse large- als midcap-aandelen. Met 25 aandelen dekt de index ongeveer 85% van de voor free float gecorrigeerde. marktkapitalisatie in Nederland.
Ik heb de 5 grootste correcties van de afgelopen 53 jaar gemarkeerd met de Romeinse cijfers I t/m V.
De eerste grote correctie (I) op deze grafiek is die tijdens de tweede oliecrisis in 1979. Toen sloeg de olieprijs op hol na de onrust in het Midden-Oosten. De tweede grote correctie op de aandelenbeurzen (II) is die van de crash van 1987.
Tussen de bodems van deze twee crashes lag een periode van circa 8 jaar. Opvallend is ook dat de enorme koersdaling steeds een reactie was op de felle stijging die eraan vooraf is gegaan.
De derde grote correctie op deze grafiek (III) is die aan de einde van de internet zeepbel in 2001. Tijdens deze zogenaamde dot-com bubble, die duurde van 1997 tot voorjaar 2000, zijn de koersen van internetbedrijven gexplodeerd. Ook deze daling is dus een reactie op de voorgaande forse stijging van de koersen.
De vierde grote correctie op deze grafiek (IV) vond 8 jaar na het klappen van de dotcom bubbel plaats.
De vijfde grote correctie (V) was die volgde op de coronacrisis in 2022.
4 opvallende bevindingen
Als technisch analist zie ik een aantal opvallende zaken:
- Elke grote bullmarkt in aandelen wordt doorgaans gevolgd door een stevige correctie
- Elke grote correctie, dus elke crash, wordt steevast gevolgd door een forse opleving
- De periodes tussen grote correcties bedragen doorgaans 8 tot 12 jaar.
- In de rallies, na elke grote correctie, worden doorgaans alle voorgaande verliezen goedgemaakt. Alleen die rally van 2003 tot 2007 is hierop een uitzondering. Maar in de stijging na bodem IV wordt dit weer helemaal gecompenseerd.
- Als langetermijnbelegger zou je met een Buy the Dips-strategie in aandelen goede zaken doen
De prestaties van deze index laten goed zien waarom aandelen over een langere periode interessant zijn. Het gemiddelde jaarrendement op de MSCI Netherlands index over de afgelopen 10 jaar bedraagt 11,6%. De slechte jaren 2011 (-9,18%), 2018 (-8,72%) en 2022 (-23%) zijn hierbij inbegrepen.
Focus op de lange termijn
Dit bewijst nog eens dat een defensieve lange termijn belegger soms voorbij de horizon moet kijken en zich vooral op de lange termijn moet richten. Zoals gezegd biedt een Buy the Dips strategie dus prima kansen
Overigens is het belangrijk te melden dat de rendementen van de MSCI Netherlands index enigzins afwijken van die van de AEX index. Dat heeft alles te maken met de samenstelling en regels van deze indices:
- De AEX herbergt in principe de 25 grootste, meest liquide en meest vrij verhandelbare aandelen van het Damrak - wie het ook zijn en waar ze ook vandaan komen
- Die MSCI Index herbergt louter aandelen die juridisch en statutair in ons land zijn gevestigd - wie het ook zijn en waar ze ook maar vandaan komen
- En dat levert verschillende samenstellingen, indexwegingen en rendementen op.
Een belangrijk voordeel voor technisch analisten is dat de MSCI Netherlands-index een veel langere periode beslaat dan de AEX-index. We kunnen met de MSCI Netherlands index het trendmatig verloop volgen vanaf 1970. Met de AEX index pas vanaf 1983.
Begin van nieuwe golfbeweging vierjarige business cycle?
De onderstaande grafiek laat een geïdealiseerd voorbeeld zien van de economische groeicyclus. De sinuscurve (rode lijn) geeft het pad van economische groei en/of krimp weer. De gestippelde horizontale lijn onderscheidt periodes van groei en van krimp (lees verder onder de grafiek).
Hoewel de status nog niet voor 100% zeker is, lijkt de business cycle thans aan het begin van een nieuwe golfbeweging te staan. Deze situatie treedt op indien de inflatie is gedaald, de rente stagneert en de economie weer aantrekt.
Bodemvorming bij aandelen
Aandelen ondergaan dan een proces van bodemvorming, exact zoals het nu verloopt. Cashposities kunnen dan ingezet worden in langlopende aandelenposities.
Op de IEX Beleggersdag 2023 zullen we dit scenario toelichten, waarbij we tevens de sectorrotatie bespreken: dus in welke sectoren de komende tijd de beste rendementen verwacht mogen worden.
Vierjarige business cycle (grafische weergave)
Over een langdurige periode van meer dan 100 jaar kunnen we constateren dat de geschiedenis zich steeds herhaalt. We zien namelijk dat de economie tijdens een complete cyclus chronologisch altijd dezelfde volgorde in gebeurtenissen en ontwikkelingen op de financiële markten laat zien.
Voor de vierjarige business cycle beoordelen we alle financiële markten gecombineerd, zoals rente, aandelen, vastgoed en grondstoffen. Aan de hand van de koersontwikkelingen proberen we vervolgens te achterhalen wat de gecombineerde markten voorspellen ten aanzien van economische groei en/of krimp.
Het komt erop neer dat tijdens een periode van economische krimp staatsleningen in prijs stijgen (dus de rente daalt dan). Tijdens economische groei daarentegen, staan aandelen en grondstoffen juist in de belangstelling. Dan zijn staatsleningen doorgaans minder geschikt om in te beleggen.
Period of fame
Zo heeft binnen een vierjarige business cycle elke beleggingscategorie zijn eigen period of fame. Het verleggen van de aandacht van de ene beleggingscategorie naar de andere, op basis van de golfbeweging van deze cycle, is dan ook van groot belang voor het uiteindelijk beleggingsresultaat.
De vierjarige business cycle maakt het mogelijk om draaipunten te identificeren voor verschillende financiële en economische indicatoren. Deze zijn op hun beurt maatgevend voor de vraag waarin te beleggen: in obligaties, aandelen, vastgoed, grondstoffen of cash.
Zoals hierboven is aangegeven behoort een langetermijnbelegger thans in aandelen te beleggen. Ook in de afgelopen maanden heb ik hier in deze column meerdere malen op gewezen, maar dan vanuit een technische invalshoek.
Op basis van de vierjarige business cycle blijven ook grondstofgerelateerde beleggingen in aanmerking voor lange-termijnposities, evenals vastgoed. (let op: onderstaande grafiek van de vierjarige business cycle geeft de stand van oktober 2021 weer en is dus niet geactualiseerd naar de stand van begin 2022).
Gestileerd en geïdealiseerd
De grafiek hierboven laat een geïdealiseerd voorbeeld zien van de business cycle. De sinuscurve (rode lijn) geeft het pad van economische groei en/of krimp weer. De gestippelde horizontale lijn maakt een onderverdeling van periodes van groei en krimp.
De geschiedenis herhaalt zich. Tijdens een complete cyclus, die gemiddeld vier jaar duurt, laten de financiële markten chronologisch altijd dezelfde volgorde in gebeurtenissen laat zien.
Dit maakt het mogelijk om draaipunten te identificeren voor verschillende financiële en economische indicatoren, maar ook voor obligaties, aandelen, vastgoed en grondstoffen.
De vierjarige business cycle laat (geïdealiseerd) het chronologische pad zien van de diverse financiële markten: cash, obligaties, aandelen, vastgoed en grondstoffen.
Geïdealiseerde beleggingsstrategie
Kort samengevat kan bij het volgen van de vierjarige business cycle de volgende beleggingsstrategie interessant zijn (let op: deze keuzes zijn geïdealiseerd en vormen beslist geen dwingend beleggingsadvies). Grafisch is de cyclus in zes stukken (fases) onderverdeeld.
Fase I:
- Aandelen, vastgoed en grondstoffen mijden
- Posities in obligaties aanhouden
Fase II:
- Posities in aandelen opbouwen, juiste sectoren kiezen
- Posities in vastgoed opbouwen
- Posities in obligaties aanhouden (omruilen van staats- in bedrijfsleningen
- Voorzichtig met grondstoffen
Fase III:
- Posities in aandelen en vastgoed uitbreiden
- Posities in obligaties: looptijden verkorten
- Posities in grondstoffen opbouwen
Fase IV:
- Posities in aandelen en vastgoed aanhouden
- Posities in obligaties afbouwen
- Posities in grondstoffen uitbreiden
Fase V:
- Posities in aandelen en vastgoed afbouwen
- Obligaties mijden
- Posities in grondstoffen aanhouden
Fase VI:
- Aandelen, vastgoed mijden
- Posities in grondstoffen afbouwen
- Cash en obligaties aanhouden
Ik wil nogmaals benadrukken dat de bovenstaande keuzes zijn geïdealiseerd en beslist geen dwingend beleggingsadvies vormen. Wij adviseren nadrukkelijk om altijd contact op te nemen met uw beleggingsadviseur of vermogensbeheerder.
Weten welke aandelen koopwaardig zijn?
In het afgelopen jaar is hard gewerkt aan een nieuw platform voor Tostrams.nl. Met dit platform stellen wij u in staat om, naast dat u er onze gebruikelijke technische analyses en het beursnieuws kunt volgen, ook alerts bij Tostrams in kunt stellen. Van elk aandeel kunt u aangeven dat u een e-mail-alert wilt ontvangen zodra het koopwaardig wordt bevonden.
Bent u benieuwd hoe de vernieuwde website Tostrams.nl eruitziet? Klik dan hier om hem nu te bekijken.
Wilt u het vernieuwde Tostrams.nl proberen? Ga dan naar tostrams.nl/actie en lees drie maanden onze technische analyses voor slechts €29,95.
|