Na vijf jaar van teleurstellingen over Ruslands ontwikkeling heeft Steen Jakobsen, hoofdeconoom van Saxo Bank, voor het eerst het idee dat er wellicht echt wat staat te gebeuren in het land. “Deze keer voelt en ziet het er echt anders uit.” Met de op handen zijnde presidentsverkiezingen in maart zou dat een uitgelezen moment zijn voor de Russische economie, aldus de Saxo-voorman.
Een groot deel van de onvrede onder de Russische bevolking richt zich tegen Poetin. Elk jaar belooft zijn regering verandering, maar elk jaar is het ‘meer van hetzelfde’, vat Jakobsen het sentiment in Moskou samen. Komend weekend zal de Russische hoofdstad dit gevoel van heersende onvrede luid kenbaar maken, als de stad op 4 februari het toneel is van enkele grote demonstraties tegen de regerende premier.
En dus is verandering dit keer in feite onontkomelijk, meent Jakobsen. “Het feit dat Poetin zijn momentum verliest, is het beste dat Rusland kan overkomen.” Poetin kent de strategie van de oppositie, en zal daar zijn ‘beleid der verandering’ op afstemmen, voorspelt Jakobsen. Hij haalt het bekende Nash Equilibrium aan, waarbij spelers afhankelijk zijn in hun succes van de mate waarop ze het gedrag van andere spelers kunnen inschatten.
Meer gedurfde politiek
Poetins strategie zal gedurfder moeten zijn, opener en toegankelijk voor hervormingen, voegt de econoom daar expliciet aan toe. Volgens hem erkent Poetin zelf ook duidelijk de noodzaak van veranderingen in modern Rusland. Die veranderingen behelzen onder meer een Rusland dat zakelijk een vriendelijker karakter heeft, waarbij het Russische business klimaat gunstiger is voor privé-initiatieven.
De onlangs in het leven geroepen Russische World Trade Organisation moet volgens Jakobsen bijdragen aan meer open markten en een dito concurrentiestrijd. Ook zullen staatsbedrijven verkocht worden om onderlinge concurrentie te bevorderen – en dus niet om opbrengsten voor de staat te vergroten, haast Poetin erbij te zeggen. Jakobsen benadrukt de relatieve veiligheid van de Russisische economie, gegarandeerd door ruwe olie en de mijnsector. Maar er is nog veel meer mogelijk, stelt Jakobsen.
“Enkele structurele veranderingen zouden Rusland in kleine stappen kunnen sturen naar een beter gebalanceerde economie, waarbij hervormingen, een gunstig zakelijk klimaat en een groter bezit voor de collectieve sector als hoeksteen voor Ruslands ware potentieel dienen.” Voor Jakobsen geldt dat hij meer vertrouwen heeft in verandering, dan in persoonlijkheden. In welke mate de verwachte verandering echt plaats zal vinden, zal de tijd uitwijzen – te beginnen met komend weekend én de presidentsverkiezingen in maart. Jakobsen is optimistisch: “vanaf hier kunnen dingen per definitie alleen maar beter worden.”