Terwijl de ontwikkelde landen worstelen met de schuldencrisis, etaleren opkomende economieën nog altijd sterke groeicijfers. En zeker in tijden van crisis geldt: wie groeit, die bloeit. Edmond de Rothschild stelt dat de belangrijkste drijfveer van groei – de omvang van (buitenlandse) investeringen in een land (FDI) – in de opkomende economieën plaats moet maken voor binnenlandse consumptie als meest invloedrijke factor.
Al jaren zijn het investeringen in een land, veelal uit het buitenland, die een economie ontsteken en landen doet ontwikkelen. Het creëert immers banen, de grondlegger voor toekomstige vraag naar producten in een land. De groei in productie die daarop volgt verspreidt de verdeling van inkomen (BNP) en derhalve de consumentenuitgaven. Ergo: een groeiende en bloeiende economie tengevolge.
Echter, zo constateert Edmond de Rothschild, de laatste tijd blijven de consumentenuitgaven als percentage van de samenstelling van het BNP achter ten opzichte van de investeringen in het land. Als voorbeeld noemt het rapport Indonesië, waar het tweede kwartaal van 2011 investeringen met een jaarlijks percentage van 9,2% toenamen, tegenover 4,6% groei in consumentenuitgaven tegen de achtergrond van een algehele groei van het land van 6,5%.
Ook in China leidt de grote groei in FDI – China is de op één-na-grootste ontvanger van buitenlandse investeringen – niet tot een evenredig omvangrijke boost in consumentenuitgaven. Daardoor blijft de directe invloed van consumentenuitgaven op de groei van een economie bescheiden ten opzichte van de impact van FDI.
Veranderend consumentengedrag
Voor ontwikkelende landen zal de eigen binnenlandse vraag de komende tijd leidend zijn voor de groei van de economie. In deze fase – die volgens het rapport net begonnen is – nemen de inkomsten van huishoudens als percentage van het nationale inkomen van deze landen toe, waarmee eenzelfde soort momentum onstaat als zich jaren geleden in de ontwikkelde wereld voordeed. Opkomende economieën naderen daarmee de drempel waarbij mensen veranderen in hun consumentengedrag, waarbij naast uitgaven, bijvoorbeeld ook gespaard gaat worden.
Als consumenten sneller én meer geld uitgeven dan de investeringen binnen komen, komt de basis voor economische groei bij de behoeftige consument te liggen. Let wel, zo tekent het rapport daar bij aan; of deze overgang tussen de twee stimuli voor groei succesvol verloopt, kan niet met een simpel ja of nee beantwoord worden. Landen zijn onderling dusdanig verschillend, vooral met betrekking tot het opleidingsniveau van de bevolking. Juist dat is een essentiele drijfveer voor toenemende productiviteit, aldus Edmond de Rothschild.
Als opkomende landen erin slagen om die balans juist te verdelen – waardoor de eigen productie en consumptie meer bepalend zijn voor de groei dan buitenlandse investeringen – zullen de opkomende landen zich steeds meer onafhankelijk op kunnen stellen van economische cycli in ontwikkelde landen.