Is Rusland een leger met een oliebedrijf of een oliebedrijf met een leger? Volgens sommigen begint het steeds meer op het laatste te lijken. Vast staat dat de strijd om de macht door Vladimir Putin op vele fronten tegelijk gevoerd wordt en dat de wereld van olie en gas er één van is.
Daarvoor wordt hem nu ook alle ruimte geboden. Voor de VS is olie uit het Midden-Oosten niet meer essentieel. De meeste olie die het nu nog importeert komt uit Canada en Brazilië.
De kroonprins van Saoedi-Arabië heeft geld nodig om de jonge en snel groeiende bevolking tevreden te houden. Dat geldt des te meer zolang zijn machtspositie nog niet volledig geconsolideerd is. De beursgang van Saudi Aramco vraagt om een hoge olieprijs. Dat beperkt de opties waardoor de dominantie van het land binnen OPEC vermindert.
Strijd om de macht
Misschien is het machtigste lid van OPEC nu wel geen lid van OPEC: Rusland. Zonder Rusland geen akkoord of verlenging van de productiebeperkingen. Het bracht Javier Blas van Bloomberg er toe om Putin uit te roepen tot De koning van OPEC.
Daarbij is de prijs die Putin betaalt tot nu toe minimaal. Vlak voor de OPEC meeting van December 2016 in Wenen ging de kraan nog even helemaal open (zie ook de figuur van Bloomberg hieronder). Dat deden meer landen, maar geen enkel land deed dat in deze mate. Eigenlijk beginnen de productiemaatregelen nu pas echt voor Rusland.
Laat het een les zijn voor Mohammed bin Salman. Een aantal volgevreten ooms en neven vastzetten en uitschudden is één ding. Van een partijtje armworstelen met Vladimir Putin zijn nog maar weinig mensen vrolijk naar huis teruggekeerd.
Scenario 2018
Het meest waarschijnlijke scenario voor 2018 lijkt nu dat Rusland de productiemaatregelen minder serieus gaat nemen. Dat zal niet gelijk aan het begin van het jaar gebeuren.
Pas na de verkiezingen in maart (tot dan wil men de koers van de roebel laag houden) en na het eerste kwartaal (met een traditioneel lage wereldwijde olievraag) zal dit in gang worden gezet. In tegenstelling tot bij de productiebeperkingen hoeft dit niet voorafgegaan te worden door een officiële aankondiging.
Het lijkt ook niet in het belang van OPEC om de prijs op korte termijn al te snel te laten oplopen. Want uiteindelijk moet men, naast het afbouwen van de voorraden en het mikken op een hogere prijs, toch ook ooit van die productiebeperkingen af.
Niet per se slecht nieuws
Voor de oliebulls behoeft dit geen slecht nieuws te zijn. De gevolgen van de lage investeringen van de recente jaren in nieuwe conventionele olievelden zullen de komende jaren geleidelijk aan steeds meer voelbaar worden. Als dan de voorraden zijn afgebouwd en de OPEC beperkingen verdwenen zijn kan het feest pas echt gaan beginnen.
"Iedereen maakt zich er zorgen over dat oliebedrijven niet goed zijn voorbereid op peak oil", merkte Fatih Birol, het hoofd van de International Energy Agency recent op. "Misschien moeten we ook eens nadenken over het tegenovergestelde: dat we niet goed zijn voorbereid op de krappere oliemarkten voorafgaand aan peak oil."