Na de Brexit in juni en de recente Amerikaanse presidentsverkiezingen is het Italiaanse referendum alweer het 3e grotere event van dit jaar die de markten in beweging kan zetten.
De eerdere events hebben geen wijziging aangebracht in de sinds februari stijgende trend en de vraag is of de uitkomst van dit event een verandering in de komende dagen zal bewerkstellingen.
Hogere bodems
De eerdere events zorgden juist voor de hogere bodems in de stijgende middellangetermijntrend. Zo werd in juni bijvoorbeeld met een forsere eendaagse correctie de 410-bodem gevormd en zorgde de Trump-terugval voor een bodem bij 436,40.
Sinds juli is er sprake van een ‘saaiwaartse’ zijwaartse handelsruimte. De bovenkant is te vinden bij 458 en de onderkant ligt rond de 437,60. Ook de uitkomst van de Amerikaanse presidentsverkiezingen heeft geen verandering aangebracht in deze zijwaartse beweging.
Met een kortstondige en zeer beperkte overshoot werd een bodem bij 436,40 geplaatst, maar daarmee werd de onderkant juist versterkt van de zijwaartse handelsruimte.
Bovenkant testen
Sinds begin september probeerde de AEX een zestal keren de bovenkant van deze handelsruimte en zware weerstand bij 458 te doorbreken. Alleen tijdens de eerste doorbraak was er sprake van een structurele beweging boven de 458. Destijds zette de AEX een top op de borden bij 466,20.
Dit is tot op heden de jaartop. De 466,20 was toen het startpunt van een normale correctieve beweging van ongeveer 6% waarna een bodem bij 437,60 werd geplaatst.
De overige vijf pogingen bleken allemaal valse uitbraken. Veelal duurden deze doorbraken slechts enkele dagen en bleef de AEX dicht in de buurt van de 458 punten. In de afgelopen twee weken vonden de meest recente tijdelijke doorbraken plaats (poging 5 en poging 6) waarna telkens een terugval werd gestart.
Mislukte doorbraken
Vorige week werd nog een intraday-top op de borden gezet bij 458,90. Al deze mislukte doorbraken zorgen ervoor dat de weerstand bij 458 steeds zwaarder wordt. Als we overigens kijken naar de gehele daling vanaf de top van augustus vorig jaar tot aan de februari-bodem van dit jaar dan zien we bij 458 ook het laatste Fibonacci-retracementniveau (61,8%) liggen.
Naar mijn mening blijft een opwaartse vervolgbeweging uit deze zijwaartse markt nog steeds het meest reele scenario. Deze zijwaartse trendontwikkeling over de afgelopen 5 maanden past namelijk nog steeds binnen de grenzen van de sinds februari opgaande markt. Maar de tijd begint steeds meer te dringen om de opwaartse vervolgbeweging nog dit handelsjaar te starten.
Doelzone voor de komende tijd (na de verwachte structurele opwaartse doorbraak boven de 458) blijft onveranderd liggen bij de zone 475 – 485. Aan de andere kant moeten we natuurlijk ook de onderkant scherp in de gaten houden. Een structurele slotdoorbraak onder de viervoudige bodem rond 437,60 zou een verslechtering betekenen in het technische beeld voor de komende tijd. Maar dat is nog steeds niet mijn uitgangspunt.
Kortetermijnbeeld
Hoe ziet het zeerkortetermijnbeeld er nu uit? Na de intraday-top van enkele dagen geleden bij 458,90 werd afgelopen vrijdag met een neerwaartse gap een grote doji-hammer op de borden gezet. Het dieptepunt hiervan lag bij 445,65. Hiermee werd de stijgende bodemlijn lopend langs de bodems van 378,50, 410 en 437,60 aangeraakt.
Vandaag is deze lijn opgelopen naar een niveau van 445,90. Is dit een nieuwe hogere bodem of zal de uitkomst van het Italiaanse referendum vandaag roet in het eten gooien?
Zodra de AEX onder de 445,65 terecht komt en daarmee de 1e sinds februari stijgende bodemlijn breekt dan liggen de volgende punten bij het oplopende 200-daags gemiddelde van nu 444,80 en bij 441,70. Dit laatste niveau is de 2e stijgende bodemlijn langs de bodems van 378,50 en de 436,40 (dieptepunt Trump-terugval).
Minder steil
Ik gaf enkele weken geleden al eens aan dat er een mogelijkheid bestond dat dit een nieuwe en iets minder steile opgaande bodemlijn zou kunnen worden vanwege de overshoot destijds. Onder de 441,70 komt de zone rond 437,60 weer in zicht. In dat scenario zou er opnieuw sprake zijn van een normale correctie in de AEX en wordt de kans kleiner dat de AEX nog dit jaar hogere bodems op de borden zal schrijven.
Voor de komende dagen moeten we alert blijven of er nieuwe bodem-omkeerpatronen worden gevormd die het startpunt van een volgende opwaartse beweging zullen zijn.
Eerste weerstand is te vinden bij de vrijdag gevormde neerwaartse gap tussen de 450,75 en 452,30. Zodra deze gap wordt opgevuld kan de druk op de 458 weer worden opgevoerd voor een 7e poging om deze te doorbreken.
Zijwaartse handelsfase intact
Voor nu eerst maar eens bezien hoe de markten de uitkomst van dit volgende event zullen verwerken, maar de zijwaartse handelsfase tussen de 437,60 en 458 blijft vooralsnog gewoon intact.