Ik zie nog steeds de nodige beren op de weg de komende tijd. Overigens voor u verder leest, er zijn optimisten die (althans tot voor kort) elk probleem als positief zien. Deze column is dus weer heel relatief, want ik ben simpel van gedachte en vind dat een probleem een probleem is.
Zo waren slechte economische cijfers de afgelopen tijd reden tot stimulatie en dus hogere beurzen en goede cijfers reden tot een renteverhoging en óók hogere beurzen. Echter vrijdag kwam er onverwachts een slecht werkloosheidscijfer uit de Verenigde Staten, wat ook nog eens onverwacht veel aandacht kreeg.
Ik zeg onverwachts, omdat we vrijdag eigenlijk nog aan het bijkomen waren van de Draghi-speech van donderdag die met dubbel gelaagde teksten aangaf dat hij nog draconischere maatregelen zou nemen. Bijvoorbeeld dat banken op negatieve rentes geld konden lenen bij de ECB en dus geld toe krijgen bij die lening.
En dan te weten dat rente een risicovergoeding is over het geld dat u uitleent… Hoe zit het dan als u geld toegeeft?
Britse exit?
Maar terug naar de Verenigde Staten. Ik schrok van de werkloosheidcijfers aldaar terwijl daar ook de stakers in zaten van telecombedrijf Verizon. Als we dit soort effecten ook in Europa zouden hebben zouden de Belgische en Franse cijfers ook dramatisch worden, immers ook daar wordt gestaakt.
Maar de slechte cijfers drukten de beurs, het uitstel van de renteverhoging was slecht? Dachten we echt dat ze de renteverhoging in juni durfden door te zetten terwijl de hele wereld kijkt naar de Britten?
Ja, de Britten zijn nog steeds verdeeld en de discussie is zo gepolariseerd dat niemand de andere partij meer geloofd. Valutatechnisch denk ik dat er zoveel positie ingenomen is op een exit dat het tegenovergestelde zelfs kan gebeuren van wat je zou verwachten.
Maar sowieso wordt het oppassen met een valutaspel op deze verkiezing omdat er na het nieuws waarschijnlijk een gap (een sprong) ontstaat waardoor trendbeleggers ook benadeeld worden. Kortom een onvoorspelbare onzekerheid aan de horizon.
Te veel ouderen of te weinig jongeren?
De vergrijzing en de daarmee samenhangende pensioenproblemen haalt dagelijks het nieuws, helemaal omdat de rendementen op beleggingen tegenvallen met deze extreem lage rentes.
Bedenk dat de geldende beleggingsregel is, als u nog enkele jaren (vijf jaar) voor uw pensioen zit moet u beleggingstechnisch al naar vastrentende beleggingen lees eigenlijk minder risicovolle beleggingen, maar de risicovrije rente is zelfs tot vijf jaar nul of negatief.
De Nederlandse staat gaf zelfs een zero bond uit die zero rendement gaf. De komende jaren wordt het vergrijzingsprobleem alleen maar erger en de levensverwachting en de levensstandaard is ook nog eens opgelopen. Op lange termijn een heel negatief gegeven voor de beurzen.
Problemen met het klimaat
Hoewel het lekker weer was dit weekend hebben we op de iets langere termijn grote problemen met ons klimaat. De klimaatsveranderingen zijn dagelijks nieuws en ondanks dat ik een klimaatveranderingcriticus ben, vind ik het opvallend hoeveel neerslag er in mei viel en hoe heftig deze regen- en hagelbuien waren.
Dit weekend las ik dat een wetenschapper had becijferd dat een snelle CO2-reductie enorme effecten zou hebben op de economie. Kortom geen zachte zomer, goed voor de beursprobleem.
Ongelijkheid
Ik geloof in het kapitalistische systeem, toch geloof ik dat het verschil tussen arm en rijk een enorm probleem is. Om het even beperkt te houden, is het economische gezien heel slecht en ook de basis onder andere problemen zoals de economische vluchtelingenproblematiek.
Dat Zwitserland dit weekend niet wilde kiezen voor een basisinkomen is een voorbeeld dat het probleem wel degelijk actueel is. De komende tijd zal het nog actueler worden tijdens de Amerikaanse verkiezingen.
Het echte probleem
Het echte probleem waarbij voorgenoemde probleempjes nog kinderspel zijn, is de enorme schuldenberg van de mensen, bedrijven en de landen. Het blijft raar dat de oude economische wetten van veel vraag naar geld leiden naar lagere rente.
Immers de overheid heeft enorme schulden maar door de manipulatie van de rente krijgt ze geld toe als ze geld uitlenen. Nu proberen ze de schulden minder te laten worden door inflatie te creëren maar die truc werkt helaas niet.
Iedereen die denkt dat de schuldenproblemen op een gemakkelijke manier weg gaan is redelijk naïef.
Omdat we graag de boel redden hebben we ook de olieprijs omhoog gejaagd, aanbodtechnisch (door aanbod Irak en Iran) had het nooit omhoog gekund en ook de OPEC is volgens mij een vleugellamme organisatie dus die zijn ook niet de echte oorzaak van de stijging toch?
Maar hoe het ook gebeurd is, de vraag wordt: blijft de olie ook hoog? Ik heb daar zo mijn twijfels over. Sowieso is de rek qua stijging er minimaal tijdelijk even uit.
Door de rentebeweging in de Verenigde Staten geven mijn TBT (ultra-short lange bonds) weer verkoopsignaal en die heb ik dus gesloten.
Ik ben dus weer terug in mijn TLT (twintigjarige en langere Amerikaanse bonds).
Het hoofdschouderpatroon in de AEX is nog intact. Maar ik krijg nog geen officiële verkoopsignalen in de AEX.
In de Eurostoxx 50 hebben we los van het hoofdschouderpatroon wel een verkoopsignaal in de Twindicator. Ik zit dus short in de Eurostoxx 50.
99% kans op beurscrash
Ik las het geen crash-verhaal van Arend Jan Kamp op IEX en ergerde me. Niets persoonlijks, maar los van het feit dat crashes inderdaad vaak onvoorspelbaar zijn is het wel degelijk een plan om er op in te spelen en in ieder geval ze proberen te vermijden om op lange termijn goede resultaten te hebben.
Nu zijn er inderdaad vele voorspellers die net als ik al meerdere keren een cash voorspeld hebben. Tot nu toe heeft Draghi met mijn en uw belastinggeld reeds meerdere crashes voorkomen. Dat neemt niet weg dat we nog steeds op de Titanic zitten en nog steeds water maken.
Ik ga niemand angst aanpraten maar wil als ervaringsdeskundige ook zeker niet de risico’s minimaliseren. Zoals u met een staatslot ook recreatief mee kunt doen aan de staatsloterij kunt u ook zonder al uw geld kwijt te raken mee doen aan plotselinge dalingen.
En ja dat is vooral psychisch heel moeilijk en daarom zeker niet voor iedereen weggelegd. Overigens de website die al jaren dalingen ziet zag nu los van dit artikel nu even geen crash: Lazarus Recovery, Managed Depression, or Mother of All Crashes?
De volatiliteit is kijkende naar alle grote problemen die we hebben en nog komen nog steeds heel laag. Bescherming of posities omlaag via opties zijn relatief goedkoop.
Opvallend is dat de margin debt terug loopt, ik zou juist met deze extreem lage rente verwachten dat er meer geleend zou worden. Een teruggang van de margin is niet goed voor de beurs. (Zie deze column op seeking Alpha.)
Iets wat de markten kan redden maar ook zorgt voor outflow van de aandelen is de huidige huizenmarktgekte. Mensen denken allemaal dat er geen eind aan dit sprookje komt.
Maar laat ik de brenger van het slechte nieuws zijn helaas eindigen dit soort speculaties volgens de geschiedenis altijd met een enorme daling en dan bedoel ik niet 14% maar 70 of 80%
Ondanks dat heb ik voor de korte termijn en tijdelijk door een koopsignaal in de twindicator een kleine longpositie in Wereldhave. Dit is liquide, heeft opties en is iets heel anders dan een extra huis.
Natuurlijk koop ik met de optimisten mee en dat niemand ziet dat de Keizer geen kleren aan heeft. Maar kijkend naar sprookjes is die kans niet zo groot. Op korte termijn ga ik ook long in de ASR-IPO.