Op deze grafieken zit ik nu al tijden te wachten. JPMorgan Chase brengt in twee plaatjes totale vraag en aanbod op de wereldobligatiemarkten in kaart, zowel voor landen als bedrijven. Mondjesmaat de laatste categorie zoals u aan de tweede grafiek ziet. Ik pik deze plaatjes van Reuters' beroemde blogger Felix Salmon.
In zijn stukje vindt u alle harde cijfertjes. Ik beperk mij tot de conclusies. De eerste luidt:
This chart alone suffices to explain why the markets care so much about the taper: central-bank buying accounts for $1.6 trillion — more than half — of the total demand for bonds in 2013.
Centrale banken kopen de helft op?! Dat niet alleen:
Meanwhile, private banks are taking the opposite side of the trade: while they were huge buyers of bonds in 2007 and 2008, they’re net sellers in 2013 and 2014, more or less completely negating the buying pressure from pension funds, insurance companies, bond funds, and retail investors.
Dat laatste verrast mij. Mag ik stellen dat de centrale banken de rol hebben overgenomen van commerciële banken en (pensioen)fondsen die zeg maar tot de kredietcrisis de traditionele kopers waren van die dingen? Het zal per land verschillen, maar in ieder geval zitten gewone banken netto aan de verkoopkant.
"QE is likely to stay"
Dan conclusie twee. Weliswaar hoeven regeringen volgend jaar veel minder geld te lenen dan in 2013 - met name de begrotingstekorten in VS en VK hollen terug - maar daar zijn bij lange na niet genoeg kopers voor, aldus JPMorgan Chase. Vandaar dat met name de Federal Reserve en Bank of Japan wel moeten blijven kopen.
De bank schrijft:
In total we expect bond supply to decline by $600bn in 2014 to $1.8tr, more than offsetting the $500bn decline in bond demand due to Fed tapering. The balance between supply and demand, i.e. excess supply, looks set to widen from $140bn in 2013 to $280bn in 2014.
Kortom, het loopt wel los met dat taperen van de Fed? Salmon concludeert daarom:
"As a result, I suspect that quantitave easing is likely going to be around for a while, just as a matter of mathematical necessity. The world’s national deficits can’t get funded any other way."
"Government issuing debt and governments buying it": wie voelt zich daar lekker bij? Tenzij het anders loopt en banken, fondsen en particulieren ineens animo krijgen om (staats)obligaties te kopen. Moeten eerst de rentes omhoog om hun belangstelling te wekken, toch? Dat voorkomen centrale banken juist met hun aankopen.
Wie weet hoe dit afloopt mag het zeggen... Ik gok dat het probleem vanzelf verdwijnt, doordat op een gegeven niemand het nog als probleem ziet of ervaar. Ja, lach er maar om, maar onderschat niet hoeveel crisis en problemen zo zijn opgelost.
