Cyprus is een belastingparadijs. De Russische maffia maakt daar op handige manier gebruik van door miljarden aan zwart geld schoon te spoelen. Een kind kan de witte was doen.
Ondertussen zijn de Spanjaarden lui. Hun economie is weinig productief en de siësta neemt meer tijd in beslag dan het aantal gewerkte uren op een dag. Gaf een Amerikaanse ondernemer niet dezelfde kwalificaties aan Franse werknemers?
In Italië viert de fraude hoogtij. Het land is door en door corrupt en Italianen geven meer uit dan ze ooit kunnen verdienen. De staatsschuld van 120% spreekt boekdelen. Ik heb het dan nog niet eens over Griekenland. De gemiddelde lezer zal deze vooroordelen herkennen.
Efficiënter en competitiever
Ik denk dat ze overdreven zijn, maar dat neemt niet weg dat er in de Europese Unie grote onderlinge verschillen zijn. Inderdaad zijn, samengevat, de noordelijke economieën efficiënter en competitiever dan de zuidelijke.
Dat wordt als belangrijke oorzaak gezien van het zware weer waarin het hele europroject zich nu bevindt. De conclusie is dan al gauw getrokken dat de euro nooit ingevoerd had mogen worden. In ieder geval niet met deelname van de genoemde zwakke landen.
De verschillen tussen Noord en Zuid zijn gewoon te groot om een gezamenlijk beleid te voeren. Deze stelling lijkt niet helemaal van realiteitszin ontbloot.
Als de eurozone alleen had bestaan uit landen als Nederland, Duitsland, Oostenrijk, Finland en, vooruit dan maar, België, dan zouden de problemen zoals ze zich nu manifesteren niet hebben voorgedaan. Maar daarbij moeten we wel wat zaken in het oog houden.
Gebrek aan daadkracht
Ten eerste is de eurocrisis voor een belangrijk deel veroorzaakt door een gebrek aan daadkrachtige politiek. Laten we eens kijken naar de situatie in de Verenigde Staten. Daar heeft zich in 2008-2009 één van de grootst financiële crises ooit voltrokken.
Natuurlijk was het daar ook zoeken naar antwoorden op een situatie waarvoor de tekstboekjes geen pasklare oplossingen hadden klaarliggen. De autoriteiten grepen consequent in, met als gevolg een Amerikaanse economie die nu redelijk draait en een bankensector die gezonder lijkt dan in Europa.
De directe kosten voor de overheid? Die lijken mee te vallen. Op de aangekochte giftige financiële producten is behoorlijke winst gemaakt. Dat geldt ook voor de aandelen van de financiële instellingen die in handen van de overheid kwamen en later weer werden verkocht.
Natuurlijk hoeven we niet bij elke Amerikaanse maatregel te juichen. Maar het krachtige gedecideerde beleid heeft uiteindelijk tot lagere kosten geleid dan de opstelling van de weifelende Europese politici.
Marketingtruc
Het nu gehanteerde Europese mantra dat banken niet gered mogen worden op kosten van de belastingbetaler is niet meer dan een marketingtruc. Sinds wanneer maken politici zich zorgen om de positie van de belastingbetaler?
De hoge tarieven in Europa en, concreter, de heffing van 1,2% op spaargeld, duidt erop dat het met dat medeleven van politici met de belastingbetaler nogal tegenvalt. Er kan mijn inziens geen andere conclusie zijn, dan dat de falende politiek de belangrijkste factor achter de crisis is.
Hoe kan het anders dat Griekenland en Cyprus, qua economische problematiek niet meer als een erwt onder het matras van de schone prinses, de Europese Unie nu al jaren in een financiële wurggreep houden.
Positief effect
Het huidige gestuntel van de eurogroep onder leiding van "onze" Jeroen Dijsselbloem is in dat opzicht geen trendbreuk, maar een vertrouwde consistente lijn die de Europese Unie nu al vier jaar volgt. Toch zie ik een positief effect van de euro-ellende.
Is er ooit een moment geweest in de afgelopen decennia dat er zoveel druk is geweest op de zuidelijke economieën zich aan te passen en te hervormen. We weten al jarenlang van de Cyprische bankensector, de minder productieve Spaanse en Griekse economieën en de niet altijd integere economische relaties binnen veel van deze landen.
Altijd konden deze landen wegkomen met devaluaties van hun valuta waardoor de problemen (en kosten) op de meer efficiënte economieën werden afgewenteld. Die tijd is voorbij. Hoe klungelig het (politieke) pad naar herstel van de eurozone ook is, eindelijk is er een goede kans dat de Europese economieën naar elkaar toegroeien.
Gezonde competitie
Veel landen waren nog niet klaar om deel te nemen aan de financiële Europese Champions League. Maar door alle pijnlijke nederlagen ontstaat er mogelijk een gezonde competitie waar de landen economisch veel meer aan elkaar gewaagd zijn.
Met een gelijk speelveld voor iedereen, waardoor een gezamenlijk hogere welvaartsgroei gegarandeerd is. De weg er naar toe is ongemakkelijk en zelfs gevaarlijk. Langs de euro-afgrond groeien de mooiste bloemen. Ik bespaar u het naamgrapje, maar voorspel dat we over een paar jaar van die prachtige flora kunnen genieten.