Nationalisatie van SNS Reaal was kennelijke de enige optie. Het bleek al te laat te zijn om een bad bank op richten en daar de geïnfecteerde vastgoedportefeuille in onder te brengen. Immers, er bleek al voor twee miljard euro aan spaargeld onttrokken te zijn. Dit scenario was erger dan ik had verwacht.
Nationalisatie is zorgelijk, maar voorkomt infectie van andere banken en geeft rust bij spaarders. Wel zijn de achtergestelde obligatiehouders van SNS Bank en de SNS Reaal Groep de dupe. Niet de senior obligatiehouders en naar ik verwacht ook niet de achtergestelde obligatiehouders van Reaal Leven (een obligatie in euro en een in Zwitserse frank).
Bij een volledig faillissement zouden de senior obligatiehouders ook voor een deel moeten bloeden, maar dit is nu niet geval. De interventiewet, die het afgelopen jaar in werking is getreden, geeft het Ministerie van Financiën en DNB de mogelijkheden om op deze manier in te grijpen. Het toepassen van de interventiewet is zeer ingrijpend.
'Volgens de wettelijke regeling zal de minister uiterlijk zeven dagen na vaststelling van het onteigeningsbesluit een schadeloosstelling vaststellen. Indien de gewezen aandeelhouder (of achtergestelde obligatiehouder) het oneens is met de vastgestelde schadevergoeding wordt hem de mogelijkheid geboden de schadeloosstelling voor te leggen aan de Ondernemings Kamer (OK). In het geval dat het vastgestelde bedrag geen volledige vergoeding van de geleden schade blijkt te zijn kan de OK besluiten tot een andere schadeloosstelling' (*).
Beschamend
Ik denk dat de VEB deze weg zal bewandelen. Ik denk ook dat de OK niet anders zal besluiten dan de Minister van Financiën en dat er de aandeelhouders en de achtergestelde obligatiehouders niets krijgen. Het is natuurlijk beschamend dat er van de vier grote banken in Nederland twee genationaliseerd zijn en een nog (ING) staatsteun geniet.
Het zou mij niet verbazen als ING dit jaar nog de staatssteun terugbetaalt. Overigens, worden de Nederlandse banken in 2014 met een extra (belastingheffing) geconfronteerd van gezamenlijk van 1 miljard euro. Dit om de kosten van de staat wat te drukken. Immers de staat betaalt nu 3, 7 miljard euro voor SNS Reaal (2,2 miljard euro aandelenkapitaal, afbetaling 'oude' staatssteun van 850 miljoen euro en circa 700 miljoen euro voor afschrijving vastgoed).
Daarnaast worden nog garanties voor zo'n vijf miljard euro gegeven en een tijdelijk overbruggingskrediet van 1,1 miljard euro verstrekt. Ik denk dat het effect bij andere banken (waardering obligaties, aandelen, maar ook operationele zaken) zal meevallen. Afgelopen jaar werd Dexia nog gesteund door de Belgische en Franse overheid en dit had geen gevolgen op de financiële markten.
Op eigen benen
Het zou men niet verbazen als de verzekeringspoot van SNS Reaal (Reaal en Zwitserleven) met ASR, de andere staatsverzekeraar, wordt samengevoegd en te zijner tijd verkocht. Als de Nederlandse huizen- en hypotheekmarkt tot rust is gekomen, kan SNS Bank weer op eigen benen staan.
Doordat er tijd voor de afwikkeling van de SNS vastgoedportefeuille wordt gegeven, is er minder druk door gedwongen verkopen. Echter, voordat een en ander is afgewikkeld zijn we toch wel vijf tot tien jaar verder. Dat het management van SNS Reaal opstapt is duidelijk.
Hoewel de bij de overname van SNS Property Fund betrokken CEO niet meer in die functie is, valt het te laat ingrijpen (bijvoorbeeld een 1:1 claimemissie eind 2009 toen de koers nog op 5 euro stond en ING wel een grote claimemissie deed) het huidige management te verwijten.
*) "de Interventiewet : een uitgebreider toezichtinstrumentarium' artikel van Mr R.P. Vrolijk (2011 no 6: Vennootschap & Onderneming pag. 130)