De grootste teleurstelling van het afgelopen jaar is de examenfraude bij accountants. Dat zei AFM-bestuurder Laura van Geest vanochtend bij de presentatie van het jaarverslag van de Autoriteit Financiële Markten (AFM) jaarverslag over 2023.
In dat jaarverslag wordt uitgebreid aandacht besteed aan die examenfraude waarbij accountants jarenlang op frauduleuze wijze hun examens behaalden. Dat gebeurde onder meer door gebruik te maken van de doorgestuurde, juiste antwoorden.
Geschokt en teleurgesteld
Bestuurder Hanzo van Beusekom gaf aan dat de AFM geschokt en teleurgesteld is over de wijdverbreide examenfraude. "Voor twijfel aan de integriteit en vakbekwaamheid van accountants is geen ruimte", schrijft het AFM-bestuur in het jaarverslag. Op de vraag hoeveel accountants zich schuldig hebben gemaakt aan examenfraude moet Van Beusekom het antwoord schuldig blijven. "Dat weten we niet."
De 6 oob-kantoren (de accountantskantoren die zogeheten ondernemingen van openbaar belang (oob’s) mogen controleren) hebben eind 2022 de opdracht gekregen om zelf onderzoek te doen en de resultaten daarvan in 2023 te presenteren. Dat is doorgeschoven naar ‘ergens in 2024’. Een gebed zonder eind wilde Van Beusekom dat desgevraagd niet noemen. Hij heeft wel de indruk dat de kantoren ‘responsief’ zijn.
Mag een accountant die zich schuldig heeft gemaakt aan examenfraude van AFM gewoon zijn werk mag voortzetten en jaarrekeningcontroles uitvoeren? "De AFM houdt toezicht op de accountantskantoren, niet op de individuele accountants", aldus Van Beusekom.
Meer mis
Er was meer mis in de sector. AFM deed onderzoek naar de OKB, de onafhankelijke kwaliteitsbeoordeling en concludeerde dat dit in 90% van de gevallen onvoldoende is. En op het gebied van fraude, bleek uit een ander AFM-onderzoek, vragen accountants onvoldoende door.
Hoe kan het dat de sector na 15 jaar toezicht van de AFM zijn zaakjes nog steeds niet op orde heeft? Hier was van Beusekom milder: "Er zijn in die 15 jaar wel significante verbeteringen gerealiseerd."
Waarschuwing voor beleggen in crypo's
De AFM benutte de bijeenkomst om te waarschuwen voor beleggen in cryptovaluta. Het advies is om niet in crypto te investeren met geld dat je niet kunt missen. Niet alle waarschuwingen van de AFM zijn risico-avers. Bestuurder Jos Heuvelman gaf aan “je kunt ook teveel sparen” om daaraan toe te voegen: ‘het is voor zzp-ers ook een risico om niet te beleggen’.