Ik lees al een aantal dagen dat het aftellen is begonnen. We hebben nog zeven dagen – tot een nieuwe eurotop - om de euro te redden. Doen wij dat niet dan implodeert de boel, daalt onze welvaart overnight met minimaal 25% en kan het moddergooien tussen de verschillende landen beginnen.
Weg alles wat we de afgelopen twintig jaar gezamenlijk bereikt hebben, welkom economische krimp en deflatie. Deze bangmakerij zorgt ervoor dat wij zo meteen om 1 minuut voor 12 met z’n allen akkoord zullen gaan met een pakket aan maatregelen die dit horrorscenario moet voorkomen.
Geen parlementariër of politieke partij zal willen dwarsliggen voor wat er op 9 december uit de Brusselse stoofpankoker komt. En mits dit door de politici goed kan worden uitgelegd aan de kiezers, dan gaan die akkoord. Klinkt te simpel voor woorden, maar het is dit jaar al minimaal vijf keer mislukt.
Deflatie of inflatie
Toch ben ik voor het eerst wat optimistischer over de komende eurotop, met name omdat het nu 1 voor 12 is. Sarkozy roeptoetert deze week dat de ECB zonder problemen en zonder aanpassing van het mandaat de liquiditeit kan verruimen, in het kader van het officieel bestrijden van mogelijke deflatie.
In plaats van het bestrijden van een te hoog oplopende inflatie, moeten we dit gewoon vertalen als noodzakelijk in het tegengaan van ongewenste deflatie. Zet die geldpers maar aan, want alle centrale banken doen het en het is nodig. Bernanke heeft er een aantal jaar geleden zelfs een stuk over geschreven om het beleid van de Bank of Japan te bekritiseren.
Moraal van zijn verhaal, als de Japanners minder restrictief waren geweest en gedurfd hadden om de geldpers aan te zetten dan had Japan niet zo lang vastgezeten in een periode van deflatoire nulgroei. Ik hoop dat Merkel dat epistel van Bernanke ook gaat lezen, want tot nu toe zwaait zij met de theorie uit het boek van Fergusson (When Money Dies).
Verder afbranden
De Duitsers hebben een groot litteken door de hyperinflatie uit de Weimarperiode (1923), maar het aanzetten van de ECB geldpers hoeft toch niet gelijk tot een nieuwe Weimarervaring te leiden? Maar Duitsland heft meer redenen om de ECB te bewegen niet de geldpers aan te zetten.
Dat is het niet te vroeg 'brandmeester' te willen geven aan de Zuid-Europese landen, waardoor de technocratische initiatieven om de noodzakelijke fiscale en economische hervormingen door te voeren mogelijk vroegtijdig beeindigd worden.
De brandweer laat het huis eerst nog een beetje verder afbranden om er zeker van te zijn dat de met lucifers spelende familie haar lesje heeft geleerd. Zoals de Vlaamse econoom Paul de Grauwe recent schreef; de ECB voert momenteel een kansloze oorlog tegen de markt.
De ECB moet namelijk de strijd aan gaan, terwijl diverse generaals (Stark en Weber) deserteren, terwijl het belangrijkste wapen (de geldpers) wordt thuisgelaten en waarbij de laatste overgebleven generaal (Draghi) aangeeft dat de strijd tijdelijk en beperkt zal zijn.
Duidelijke taal
Elke lezer van het bekende boek van Sun Tzu’s, the Art of War, zal zich op de knieën slaan van het lachen, want zo win je natuurlijk geen oorlog. Wat de ECB zou moeten zeggen is dat het met onbeperkte middelen de financiële stabiliteit van Europa zal waarborgen en dat het niet zal toestaan dat de rentes in deelnemende landen boven de 5% zullen noteren.
Duidelijke taal en het signaal aan de potentiële verkopers van deze landenobligaties dat het geen zin heeft om deze lager te verkopen. Met andere woorden de verkoopdruk droogt op en de ECB hoeft maar een fractie met onze belastingcenten in te kopen.
U als lezer begrijpt, met de juiste retoriek en de juiste actie is de oorlog gewonnen voordat deze begonnen is. Wat zullen we waarschijnlijk volgende week te horen krijgen?
- Probleemlanden moeten doorgaan met hervormingen.
- Het EFSF-noodfonds wordt geformaliseerd en ingezet middels de verzekeringsvariant, te weten 20-30% verzekering op nieuwe leningen.
- Het IMF gaat meehelpen om alles in Europa te controleren en wordt deels gefund door de ECB en het EFSF en de BRIC-landen. Europese politici hebben het niet voor elkaar gekregen om de probleemlanden te controleren en te sanctioneren, dus dan moet het IMF het maar gaan doen.
- Er wordt steeds luider gesproken over een Eurocommissaris die de budgettaire discipline in de Eurozone gaat toetsen, controleren en sanctioneren. Er zal dus soevereine macht op het gebied van fiscale en budgetdiscipline worden overgeheveld naar Brussel en dat is ook noodzakelijk.
- De EBA zal over de brug moeten komen met een definitief voorstel om banken gedwongen te herkapitaliseren, niet via het reduceren van activa, maar gewoon keihard via de route van kapitaalversterking.
- En de ECB zal zodra de probleemlanden de fiscale en budgethervormingen in de grondwet hebben vastgelegd, ook wat verder mogen gaan dan operaties die ze tot nu toe uitvoeren. Dit is als voorzichtig de geldpers aanzetten om deflatie tegen te gaan en middels inflatie een nominale schuldreductie te realiseren.
Het is 1 voor 12 en het alternatief is, zoals Matthijs Bouman deze week schreef in zijn FD column, terugkeer naar de soeppan op het kerkplein. Dus politici, maakt u zich geen zorgen meer over uw herverkiezing, maar zet deze maatregelen door voor het voortbestaan van de eurozone en de euro.
Marc Langeveld is mede-oprichter van Antaurus Capital Management, fondsbeheerder van het succesvolle Antaurus Europe Fund. Binnen Antaurus is Langeveld verantwoordelijk voor Macro & Strategie en selecteert hij als Portfolio Manager de aandelenbeleggingen van het Antaurus Europe Fund. Langeveld schrijft zijn columns op IEX op persoonlijke titel.
Professioneel houdt Antaurus posities aan in veel Benelux aandelen. Elk Benelux aandeel wordt beschouwd als een potentieel interessante belegging en alles wat Langeveld schrijft moet vanuit die optiek worden gelezen. De informatie in zijn columns is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen.