Ik zag van de week een Metrokrant liggen. Het voorpaginanieuws was bijzonder: meer kinderen leggen geld opzij. Van de scholieren tussen de acht en dertien jaar spaart 86%. En dat terwijl drie jaar geleden nog driekwart van de scholieren direct al zijn zakgeld uitgaf.
Dat is natuurlijk heel goed, maar wel tekenend voor de huidige tijd. We leven in tijd van meer sparen en minder lenen. Dat is monetaire verkrapping.
De Europese Centrale Bank (ECB) heeft dan weliswaar een verruimend monetair beleid ingezet. Maar daar gaan u en ik weinig van merken. De ECB-rente daalde met 0,25%, maar tegelijkertijd loopt de spaarrente op.
In een rapport van Credit Suisse kwam ik een prachtige grafiek van de balansen van de centrale banken in de Verenigde Staten en Europa tegen.
Slecht voor de economie
Meer sparen en minder lenen is nodig, maar het is natuurlijk niet goed voor de economie. Als ik ga sparen voor een nieuwe auto dan draagt het over een jaar of vijf bij aan de economische groei. Als ik het geld leen, is het goed voor de economische groei nu.
Daarbovenop krijgen we ook nog fiscale verkrapping. Dat zijn de overheden die hun budgettekort willen terugdringen door bezuinigingen en/of hogere belastingen. U snapt wel waarom ze dat doen, maar als u en ik de effecten ervan ondervinden zult u merken dat het niet leuk is.
En ook dat is natuurlijk niet goed voor de economie.
Bankproblemen
Niet alleen willen consumenten minder lenen, de banken lenen ook een stuk minder makkelijk uit. Vraag maar aan de mensen die deze dagen een huis willen kopen. Maar dat is op zich ook wel logisch.
Banken moeten aan de ene kant flink afschrijven op slechte leningen en aan de ander kant van de balans hun eigen vermogen verhogen. Daarom kunnen ze ook minder uitlenen.
In de grafiek hieronder ziet u een onderzoek van de ECB naar de omstandigheden om geld te lenen. U ziet dat banken steeds moeilijker doen over een lening.
Maximaal rood
En toegegeven het kan qua schulden ook wel een tandje minder... De Nederlandse consument is goed voor een roodstand ter grootte van 120% van het bruto binnenlands product. Even ter vergelijking Italianen hebben slechts 22% schuld.
Wij hebben natuurlijk wel een pensioenpot en op zich ook lekker gespaard, maar Nederland is en blijft kampioen schuld.