Met veel lawaai lanceerde IEX dit weekend de 120ste maandelijkse IEX Bull/Bear Enquête, ofwel het nationale beleggerssentiment blaast tien kaarsjes uit. Wat zijn de conclusies op basis van deze tienjarige historie?
Eerst even in het kort voor de lezers die niet weten - foei! - wat de IEX Bull/Bear Enquête is:
- Iedere laatste handelsdag van de maand vraagt IEX u of de AEX de komende maand en halfjaar stijgt (meer dan 2%), min of meer gelijk blijft (tussen -2% en +2%) of daalt (meer dan -2%)?
- IEX vraagt u ook hoe u op een termijn van zes maanden tegen de economie en aandelenmarkten aan kijkt
- IEX vraagt u zowel een long (het aandeel dat volgens u de grootste outperformance ten opzichte van de AEX) het hardste gaat stijgen) en een short (het het aandeel dat volgens u de grootste underperformance ten opzichte van de AEX laat zien) aan te wijzen
- De antwoorden op de vragen onder punt 1 en 2 resulteren in een getal, ofwel de IEX Bull/Bear Indicator. Die werkt net als de beroemde Amerikaanse ISM Index: 50 is het neutrale niveau, daarboven is het sentiment bullish, daaronder bearish. Hoe hoger, hoe bullisher, hoe lager hoe bearisher.
Slechte voorspeller!
De hamvraag is of die IEX Bull/Bear Enquête de AEX voor de komende maand kan voorspellen. Nee, luidt het ondubbelzinnig antwoord. In slechts 46,6% van de gevallen voorspelde u de juiste richting. Ofwel, dat een positieve indicator resulteerde in een stijgende AEX en vice versa.
De enige conclusie die is dat beleggers goed kunnen voorspellen wat er de afgelopen maand gebeurde. Kijkt u bijvoorbeeld naar maart 2003 en 2009, of de jubeljaren 2005-2007. Opvallend is dat de scores in berenjaar 2003 véél lager waren dan eind 2008, toen de wereld leek te vergaan.
Overall was in 2004 het sentiment het slechtst en in 2005 het best. Er zijn uitzonderingen in de grafiek te ontdekken, maar nee: helaas is de indicator een slechte AEX-voorspeller, toch? Hier hebt u het Excel met alle IEX Bull/Bear Enquête scores, het gaat te ver om ze hier allemaal te geven. Wel leuk zijn de top- en flopscores
Top 4 maanden
1-1-2005: 55,4
1-10-2006: 55,3
1-1-2006: 55,2
1-7-2006: 55,2
Flop 4 maanden
1-4-2003: 42,9
1-2-2003: 45,7
1-6-2003: 45,9
1-3-2009: 46,3
Gemiddeld: 51,3
Deelnemers
Dan het aantal deelnemers aan de enquête, nog volatieler dan de AEX en het sentiment! In principe kan iedereen mee doen. Eén keer, tenzij u van computer verwisselt. Iets met IP-adressen weet u wel. Het is zeker geen wetenschappelijk verantwoorde steekproef, maar sinds de affaire Diederik Stapel hoeft IEX zich nergens voor te schamen.
Dat geldt ook oor het aantal deelnemers. Dat varieert van 2481 (oktober 2008, hoe toevallig) tot een treurige 202 in april 2004. Dit heeft alles te maken met beursstand, dag van de week waarop de enquête wordt afgenomen en hoeveel tamtam IEX er voor maakt. Het gemiddelde is 708 deelnemers.
Veel? Weinig? Zegt u het maar, maar het is in ieder geval 208 meer dan die 500 deelnemers aan het roemruchte consumentenvertrouwen van de Universiteit van Michigan waar de markt zo hard op kan bewegen en waar dus maar 5000 mensen aan deelnemen.
Top 4 deelnemers
1-11-2008: 2481
1-11-2001: 1992
1-12-2007: 1793
1-11-2009: 1720
Flop 4 deelnemers
1-4-2010: 202
1-5-2004: 241
1-4-2005: 245
1-12-2004: 252
Auw!
Tot slot nog het stockpicken, het saldo van die top- en flopaandelen uit de AEX die de deelnemers aan de enquête iedere maand kiezen. Wie anders dan SNS fondsmanager Corné van Zeijl, die dezelfde enquête al dik twintig jaar iedere maand onder profs houdt, heeft daar een mooi grafiek van gemaakt.
Nou ja, mooi? In de grafiek ziet u de AEX (roze), het rendement van de profs (rood) en die van de IEX-beleggers (groen). Inderdaad, met z’n allen hebt u die gestaag dalende index nog eens flink weten te underperformen. Grootste boosdoeners daarvoor waren eerst Getronics en later vooral TomTom.
Iedere maand weer had u er een fijne neus voor om precies op het verkeerde moment met deze aandelen long of short te gaan. En met die koersuitslagen ging het vervolgen hard meestal de verkeerde kant uit. Het komt daardoor zelden voor dat beleggers met het saldo van hun top- en flopselectie de index verslaan.
Conclusie
Hieruit volgt wel een aardige conclusie: het loont om iedere maand die aandelenselectie contrair te gaan. Is er misschien een huis dat hier een beleggingsproduct op weet te maken? Al met al dankt IEX iedereen die ooit heeft gestemd in de IEX Bull/Bear Enquête en hopelijk levert de komende tien jaar een beter trackrecord op!
Voor een haute statistiek en finance analyse mét grafieken van de IEX Bull/Bear Enquête verwijst IEX u naar dit verhaal van begin dit jaar van een enthousiaste lezer, Victor lamme. Als u zelf met de ruwe data wilt spelen, ga hier uw gang.