Het is weer billenknijpen op de beurs. Wilt u vergelijken? De laatste keer dat dit gebeurde was tussen 21 februari en 22 september 2011. De AEX daalde toen -29,7% van intradag 374,l9 tot 262,92. Dat was een veel kortere en fellere daling dan nu het geval is.
De index komt nu vanaf intradagtop 510,55 op 27 april vorig jaar. Vrijdag stond er 399,88 op het bord - het waren maar vier of vijf AEX-tikjes onder 400 - en dat maakt -21,8%. Goed te zien aan de grafiek, het zijn zowel toen als nu vergelijkbare brei- en borduurpatronen.
Zo ziet u maar, zelfs wat op het eerste oog achteraf - want dan is het altijd oh zo gemakkelijk - een geoliede bullmarket sinds maart 2009 lijkt vanaf 194,99 tot die 510,55, kwam het rendement met bloed, zweet en tranen. Zonder risico geen rendement heet dat zakelijk.
Niettemin leest u ook luid en duidelijk aan de grafiek af dat de grote opgaande trend sinds 2009 op breken staat. Raadpleeg uw plaatselijke of favoriete technisch analist hoe hij of zij (zijn er eigenlijk ook bekende dames met linialen?) denkt dat het verder moet.
Nogmaals: achteraf - want dan is het altijd oh zo gemakkelijk - blijkt of het nú een koopmoment van jewelste is, of juist de laatste halte bij daglicht op onze reis naar het middelpunt der aarde. Want als zelfs daar geen steun meer is, weet ik het ook niet meer :-)
Zondag is altijd een mooie dag om even onze snufferd uit die immer hyperactieve koersenbak te trekken, achterover te leunen u en te proberen even over de waan van de nanoseconde heen te kijken. Ik probeer de grote thema's bij de lurven te pakken.
China
Land en economie zijn denk ik voor alles en iedereen onbevattelijk. Dat er enorme weeffouten zijn na 35 jaar ongebreidelde groei is onvermijdelijk. Of dat er nu uitkomt, of de boel instort of dat Beiijng met kunst- en vliegwerk de zaak op de rails houdt is anybody's guess.
Dat is de negatieve kant. Het kan ook zijn dat de huidige malaise door vooral krimpende industrie, torenhoge schulden en wat al niet meer een natuurlijk pauze is in de transitie van een exportgerichte industriestaat tot een consumptiegedreven diensteneconomie.
Zeker niet negeren, maar trek u niet te veel aan van de Shanghai Composite. Dat is gewoon een gokindex. Chinese particulieren zijn daar goed voor 70% van de omzet ofzo. Aangezien ze niet meer zo veel kunnen gokken in Macau doen ze dat bij wijze van maar hier. En hoe.
Olie
Zoals centrale bankiers op z'n Louis van Gaals de bankbilettenpersen naar voren bulderen, zo staan de olieproducerende landen bij hun boorputjes te schreeuwen: Meer! Meer! Meer! Eens keert de wal het schip, maar hoe en wanneer en wie zijn dan de winnaars en verliezers?
Het kan zelfs zijn dat hier landen of regimes door vallen met alle geopolitieke gevolgen van dien. Wat ook nog kan, is dat in en vlaag van intelligentie Opec en andere producenten door nood gedwongen afspraken maken. Dan kan de prijs sneller stijgen dan u met uw ogen kan knipperen.
Daar ziet het nu nog even niet naar uit...
Er zijn meer commodities en ik hoef u niet te vertellen hoe het daarmee staat. Ook hier geldt: ééns. Maar ja, wanneer is dat, hé?
Recessie VS?
Afgaande op de recente cijfers - vooral vrijdag die afschuwelijke data over deze en vorige maand en dat bijvoorbeeld Wal-Mart fors inkrimpt - kan het maar zo dat de VS in een economische winterslaap gaat, of er al in zit. U zag daar al veel verhalen over voorbij komen.
Of Amerika gaat juist niet... Kijk mee, altijd leuk, een contrair verhaal:
Centrale banken
Misschien dat u met de staart tussen de benen uw centjes uit de markt hebt gehaald. Ik noemde het al. Met uitzondering van de Fed gaat elders het Grote Vrolijke Centrale Banken Stimulerings Feest onverdroten voort.
Winsten
Alle geopolitiek en waan van de dag ten spijt, uiteindelijk, op lange termijn prijst de beurs gewoon de winsten van bedrijven in. En die dalen nu. Van de week gaf ik u al wat cijfers en data mee. Dat is op papier nu min of meer ingeprijsd, hoewel aandelen - zeker de AEX - nog altijd duur zijn.
Deze herhaal ik maar even van vrijdag:
Resumerend
Even uitblazen, want ik kan nog alinea's lang en uren doorgaan. Hoop info, want over de markt raakt u nooit uitgepraat (en geleerd!), maar of u hier wijzer van wordt? Sorry, maar ik ben geen glazen bol. Ik volg de markt, maar voorspel haar niet. Nooit. Dat heb ik wel afgeleerd.
Zelf vind ik als lange termijnbelegger deze daling niet erg - ik houd niet nu eenmaal niet van dure aandelen kopen - maar het grootste gevaar is denk ik dat er een daling om de daling komt. Dat het vertrouwen bij zowel consumenten, producenten, beleggers en (monetaire) autoriteiten wegvalt.
Dat er wellicht een recessie komt, een shake-up in China, een wereldwijde bearmarket et cetera is op zich niet zo erg, wen er maar aan. Hoort er bij. Beurs en economie zouden ook niet kunnen stijgen en groeien, als er ook niet neergaande markten en recessies bestonden. We saw our way to the top.
Bent u pas in de afgelopen jaren als (lange termijn)belegger begonnen en maakt u dit voor het eerst mee: ja, dit is waar u altijd bang voor was. Bezint echter u voordat u met het angstzweet borrelend in uw navel verkoopt op AEX 400, terwijl u nog vol zelfvertrouwen op een stand van 500 kocht.
Laat u vooral niet gek maken door al die krachroepers. Ja, de beurzen kunnen crashen. Anytime. Het gebeurt alleen zelden. Speciaal voor u deze ijzeren wijsheden, want beleggen is toch iets anders dan gokken:
Agenda
Om het extra spannend te maken komt China met een Zeker Cijfer en gaat deze week het KW4-cijferseizoen helemaal los. Let op de outlooks: zijn bedrijven net zo sceptisch, voorzichtig en angstig als beleggers over de nabije toekomst, of zien ze het wel zitten? In vogelvlucht, de hele agenda staat onderaan.
- De Klapperrr van de Weekkk is dinsdag om 03:00 uur: BBP China KW4! Consensus luidt +6,8%. Gezien de huidige markt denk ik dat Beijing iets van +6,9% ofzo dicteert. Het is sowieso een ongeloofwaardig cijfer, China is altijd de eerste en herziet nooit
- Bij ons zijn er KW4-cijfers van AEX-grootmachten Unilever, ASML en (kassa-uitdraai) Ahold. GrandVision en Sligro komen ook met hun omzetcijfers
- In het buitenland zijn er Rio Tinto (mijnbouw) en Schlumberger (het Fugro van de VS) met hun KW4-rapportages, om de eerste commodity-bedrijven te nemen
- Aan het technologiefront verschijnen IBM, Netflix, Verizon en SAP
- Goldman Sachs, Morgan Stanley en American Express zijn de financials met cijfercorvée
- Verder komen onder meer Starbucks, SABMiller, Zalando en United Healtcare door
- Ene ECB neemt een rentebesluit en president Mario Draghi geeft aansluitend een persconferentie. Er worden geen nieuwe maatregelen verwacht. Het gaat over inflatie, de status van zijn opkoopprogramma en hij krijgt vragen over economie en misschien wel beurs
- Twee dagen eerder verschijnt de eerste schatting van de Duitse inflatie (consumentenprijzen) over deze maand. Een dagje later is er de officiële Amerikaanse inflatie over december (ook consumentenprijzen)
- Let op alle leading indicators deze week en dan vooral vrijdag de eerste schattingen van de inkoopmanagersindices uit de VS, Duitsland, Japan, Frankrijk en de EU. In aanloop daarna toe zijn er de Duitse ZEW Index en de Amerikaanse Philadelphia Fed Index
- Morgen is de VS dicht vanwege Martin Luther King Day. (Voorzichtig zet ik hier tussen haakjes achter dat de andere beurzen dan meestal licht stijgen...)
Kiek op de grafiek
Hou vol, we zijn er nog niet. Omdat de markt zo spannend is, maak ik deze extra en rijkelijk gevulde vooruitblik en ik scheur traditioneel nog even langs een paar basis- der basisgrafieken. De AEX heb ik al besproken. AEX 400 en bull- of bearmarket, Het is letterlijk er op of eronder.
De AEX VIX (volatilteitsindex) staat op een hypernerveuze 34,8. Deze zomer waren we wel banger (40 plus intradag) dan nu, om van eind 2008 (80 plus) maar te zwijgen. De S&P 500 VIX Index staat op een iets nuchterder 27,8.
Onze tienjaarsrente is wel gedaald, maar van vrouwen, kinderen en cavia's, pony's en konijnen eerst is zeker geen sprake. Ofwel, we vluchten hier in Europa nog niet met z'n allen in de Dijsselbloempjes, Schäubles en hoe die dingen ook maar heten.
Ik geef voor deze keer ook de Amerikaanse Treasury Yield mee, omdat die harder is gedaald. Komt wel van een veel hoger standje. Niettemin lees ik ook hier nog geen angst aan af, eerder dat de Fed misschien haar beloofde renteverhogingen gaat uitsmeren.
Misschien met de ECB of die inkoopmanagersindices deze week, maar EUR/USD doet nu niet echt van zich spreken. Het is een beetje armpje drukken tussen de verkrappende Fed, maar teruglopende Amerikaanse economie en de officieel beter draaiende EU-economie. Zeker Nederland.
Intussen is olie goedkoper dan melk, bier en alle boeken die er ooit over Peakoil zijn verschenen. De trend is omlaag, maar is aan het versnellen, dus.... Nee, ik durf hier echt mijn vingers niet aan te branden en feliciteer uiteindelijk de bodembeller wel.
Tot slot goud, waar ik allesbehalve angst aan af lees. U weet het, het goedje geldt als laatste en ultieme vluchthaven. Eigenlijk gebeurt hier helemaal niks...
Nu houd ik er echt mee op, ik ga van het mooie weer genieten. Ik wens u veel succes deze week en hieronder ziet u nog de complete agenda van deze week. Het wordt vast weer druk en hectisch en gelet op die VIX Index kan u weer grote, dagelijkse koersuitslagen verwachten.
De beslissende triggers voor de richting op korte termijn beurzen staan er waarschijnlijk niet tussen. Die komen meestal uit onverwachte hoek, of zomaar uit de lucht vallen. Op allerlangste termijn is de trend sinds de stoommachine al omhoog. Vergeet dat nooit. En ja, ook toen was het een bende in de wereld.
18 jan
00:00 Wall Street dicht ivm Martin Luther King Day
05:30 Japan industriële productie
08:00 Rio Tinto productiecijfers KW4
10:00 Italië handelsbalans nov
19 jan
03:00 China BBP KW4 (cons. 6,8%)
03:00 China industriële productie dec (cons. 6,0%)
08:00 Unilever KW4-cijfers
08:00 Zalando KW4-cijfers
08:00 Duitsland inflatie CPI dec (cons. -0,1% MoM)
10:30 VK inflatie CPI dec (cons. 0,1% MoM)
11:00 Duitsland ZEW indicatoren jan (cons. 9,0 em 53,8)
11:00 EU inflatie CPI (cons. 0,2%)
13:00 Bank of America Merril Lynch KW4-cijfers
14:00 Morgan Stanley KW4-cijfers
14:00 UnitedHealth Group KW4-cijfers
16:00 VS NAHB huizenmarktindex jan (cons. 61)
22:00 IBM KW4-cijfers
22:00 Netflix KW4-cijfers
20 jan
08:00 ASML KW4-cijfers
08:00 Beter Bed KW4-omzet
08:00 Duitsland inflatie PPI dec (cons. -0,4% MoM)
14:00 Goldman Sachs KW4-cijfers
14:30 VS building permits dec (cons. 1,200M)
14:30 VS inflatie CPI dec (cons. 0,8%)
14:30 VS housing starts dec (cons. 1,197M)
21 jan
08:00 Ahold KW4-omzet
08:00 GrandVision KW4-omzetcijfers
08:00 Sligro KW4-omzetcijfers
08:00 Royal Mail KW4-cijfers
08:00 SABMiller KW4-cijfers
13:45 ECB rentebesluit
14:00 Verizon KW4-cijfers
14:00 Bank of New York Mellon KW4-cijfers
14:30 ECB persconferentie met Mario Draghi
14:30 VS Philly Fed Manufacturing Index jan (cons. -3,0)
14:30 VS Jobless Claims
17:00 VS weekrapport olievoorraden
22:00 American Express KW4-cijfers
22:00 Schlumberger KW4-cijfers
22:00 Starbucks KW4-cijfers
22 jan
08:00 SAP KW4-cijfers
09:00 Frankrijk flash manufacturing PMI jan (cons. 51,4)
09:00 Frankrijk flash services PMI jan (cons. 50,2)
09:30 Duitsland flash manufacturing PMI jan (cons. 53,0)
09:30 Duitsland flash services PMI jan (cons. 55,5)
10:00 EU flash manufacturing PMI jan (cons. 53,0)
10:00 EU flash services PMI jan (cons. 54,2)
10:30 VK detailhandelsverkopen dec (cons. -0,3% MoM)
15:45 VS flash manufacturing PMI jan (cons. 51,4)
16:00 VS leading indicators dec (cons. 0,1%)
16:00 VS existing home sales dec (cons. 5,20M)