BRUSSEL/BELFAST (ANP/AFP) - De autoriteiten in Noord-Ierland zijn tijdelijk gestopt met het controleren van de goederenstroom van en naar de rest van het Verenigd Koninkrijk, een brexitmaatregel. Er zijn zorgen over de veiligheid van het uitvoerend personeel. Ook de Europese Unie houdt personeel in Noord-Ierland uit voorzorg voorlopig thuis.
De burgemeester van de Noord-Ierse havenstad Larne spreekt van toenemende spanningen in de gemeenschap. Volgens lokale media zijn er pogingen gedaan om informatie te verzamelen over personeel, zoals het registreren van kentekens.
Het Noord-Ierse ministerie van Landbouw laat weten dat fysieke inspecties van dierlijke producten tijdelijk worden opgeschort in Larne en Belfast. Het controleren van documenten gaat wel gewoon door.
Onacceptabele intimidatie
De Europese Commissie, die de goederencontrole bij het vertrek van het VK uit de EU met Londen heeft afgesproken, veroordeelt de "onacceptabele" intimidatie van havenpersoneel en wie dan ook "natuurlijk erg krachtig". Brussel bespreekt met de Noord-Ierse en Britse autoriteiten wat hun nu te doen staat om op een veilige manier greep te houden op handel en verkeer. Woensdag volgt video-overleg van Eurocommissaris Maroš Šefcovic met de Britse brexitminister Michael Gove en de Noord-Ierse premier en vicepremier. "De veiligheid van mensen staat uiteraard voorop", onderstreept een woordvoerder.
De dreiging heeft niets te maken met de grenscontroles tussen Noord-Ierland en Ierland die de Europese Commissie wilde invoeren om te voorkomen dat coronavaccins via die achterdeur de EU zouden verlaten, stelt de woordvoerder. Die zou al dateren van voor dat fel bekritiseerde en spoedig ingetrokken plan.
Na de brexit
De controles van goederen tussen Noord-Ierland en de rest van het Verenigd Koninkrijk begonnen na de brexit. Voor deze oplossing is gekozen zodat er geen grenscontroles hoeven te worden uitgevoerd tussen Noord-Ierland en Ierland, dat wel onderdeel is van de Europese interne markt.
Vrij verkeer tussen de twee landen is belangrijk om een herhaling te voorkomen van decennia van geweld. Overwegend protestantse 'unionisten' die aansluiting wilden met Groot-Brittannië lagen overhoop met overwegend katholieke 'republikeinen' die pleitten voor een verenigd Ierland. Een vrije grensovergang tussen Ierland en Noord-Ierland was een onderdeel van de oplossing van het conflict.
De huidige oplossing is niet populair bij een deel van de Noord-Ieren. Zij zien de controles als een barrière met de rest van het Verenigd Koninkrijk. Bovendien zouden er problemen zijn met de leveringen van voedsel, door vertraging bij de invoer. Volgens de Ierse minister van Buitenlandse Zaken zorgt dat onder meer voor lege schappen in Noord-Ierse supermarkten.