A. Beets schreef op 9 mei 2021 20:24:
FD:
Goed verhaal. Dit zal BAM de aankomende jaren zeker in de kaart spelen.
Vervanging verouderde bruggen en sluizen alleen mogelijk als we samen de klus klaren
Een groot deel van onze bruggen, sluizen en andere civiele constructies is op leeftijd. Vanaf 1950 is er veel nieuw gebouwd, om de sterke groei van het wegverkeer te kunnen verwerken. Sluizen en kades zijn vaak al van voor de Tweede Wereldoorlog. Met een technische levensduur van zestig tot honderd jaar, breekt de tijd aan voor vervanging of renovatie van wat destijds is gebouwd.
Soms komen beheerders pas in actie na een ongeluk – zoals bij de fatale instorting van een Utrechtse werftrap – of na incidenten zoals met de Amsterdamse kademuren en de afsluiting van de Merwedebrug in de A27. Uit het buitenland zijn ook rampen bekend, denk aan de bezweken Morandi-brug in Genua. Steeds meer overheden worden zich van de risico’s bewust; sommige zijn al gestart met vervangen of renoveren.
Uit onderzoek van TNO voor de Bouwagenda blijkt dat we in Nederland 85.000 bruggen en viaducten hebben, 130.000 vaak kleinere civiele kunstwerken, zoals stuwen en duikers, en ruim 3000 kilometer aan kades en damwanden. De gezamenlijke vervangingswaarde hiervan bedraagt zo’n €300 mrd. Eigenaren zijn gemeenten, waterschappen, provincies, het rijk, havenbedrijven, Schiphol etc.
‘De klassieke benadering van ‘een project per object’ wordt steeds lastiger uitvoerbaar’ 9-5-2021 Vervanging verouderde bruggen en sluizen alleen mogelijk als we samen de klus klaren
In de afgelopen jaren werd aan vervanging €1 mrd per jaar besteed, dat is structureel te weinig. Voor het komende decennium raamt TNO de budgetbehoefte op gemiddeld €2 mrd per jaar. Na 2040 groeit dit naar €4 mrd per jaar of meer, is de verwachting. Veel kunstwerken blijken matig gedocumenteerd en de restlevensduur is nu nog niet zonder meer vast te stellen. Het verdient aanbeveling om oudere constructies goed in de gaten te houden, zodat je weet hoe lang het nog veilig gebruikt kan worden.
Ongepland falen brengt leed en chaos met zich mee. Tijdig handelen is geboden. Maar de klassieke benadering van ‘een project per object’ wordt steeds lastiger uitvoerbaar. Daaraan zijn zeer hoge kosten verbonden. En het is nog de vraag of ingenieursbureaus en aannemers voldoende personeel op de been kunnen brengen.
Wij pleiten voor samenwerking, tussen opdrachtgevers, bedrijven en kennisinstellingen. Zodat soortgelijke opdrachten gebundeld worden, en herbruikbare oplossingen en serieproductie van bouwelementen mogelijk worden. Zodat nieuwe kennis en technieken ontwikkeld worden, om op een veilige manier kosten en milieugevolgen te beperken en circulair te bouwen. Door op netwerkniveau te plannen kan hinder voor de samenleving beperkt blijven, en blijkt wellicht dat niet elke individuele verbinding in stand hoeft te worden gehouden. Tot slot biedt deze vervangingsopgave de grond-, weg- en waterbouw kansen om zich internationaal in de kijker te spelen.
Constructies als bruggen en kades hebben een levensduur die sterk afwijkt van de gebruikelijke bestuurlijke cyclus van vier jaren. Dit vraagt om een aangepaste financieringsvorm, die het mogelijk maakt om de timing van een vervangingsinvestering af te stemmen op de actuele conditie van de constructie - niet te laat maar ook niet te vroeg. Structurele financiering is tevens een onmisbare voorwaarde om gelijksoortige projecten van diverse overheden en over een langere periode te kunnen bundelen tot een schaal waarop bedrijven kostenbesparende innovaties kunnen ontwikkelen en uitrollen. De vervangingsopgave komt eraan. Bij een traditionele aanpak is dat eigenlijk te groot voor individuele opdrachtgevers maar ook voor aannemers. Nu is de tijd om samen de klus te klaren.
Marten Klein, Lindy Molenkamp, Koene Talsma, Anita Baas en Marco Hofman zijn lid van de kerncoalitie 'bruggen en sluizen' van de Taskforce Bouwagenda.