Enige tijd geleden werd op deze plaats aandacht besteed aan de geldigheid van beurswijsheden. De passage met betrekking tot het
Sell in May-effect trok de aandacht van Ben Jacobsen en Michael Kraland. Beiden waren het oneens met mijn stelling niet te handelen naar het vermeende seizoenseffect. (zie voor Jacobsens eerste reactie
Catch 22 en voor de column van Michael Kraland
Beurswijsheden: Sell in May, Tak of the town!) Deze week gaat Jacobsen in zijn column in HP/deTijd nogmaals in op deze ‘affaire’. Zijn artikel kunt u
hier lezen.
De door beide heren aangehaalde argumenten tegen mijn stellingname zijn natuurlijk serieus genoeg nog een keer op dit onderwerp terug te komen.Volgens Jacobsen vergelijk ik appels met peren door het risico voor particulieren en institutionele beleggers op een lijn te stellen. Institutionele beleggers mogen niet te veel van een benchmark afwijken, terwijl voor particulieren een heel ander risico geldt.
Deze redenering lijkt mij nu zo krom als een banaan. Om dat toe te lichten moeten we even terug naar een zeer basale vraag. Waarom beleggen we eigenlijk in aandelen? Uiteindelijk gaat het erom dat door het beschikbaar stellen van risicodragend kapitaal een hoger rendement kan worden behaald dan door een investering in bijvoorbeeld staatsleningen. In een kapitalistische economie is het een wetmatigheid dat hogere risico’s zich vertalen in een hoger te verwachten rendement. Dit is het enige echte houvast waar met name langetermijnbeleggers zich aan mogen vastklampen als zij eens worden overmand door twijfel omtrent het toekomstige rendement dat zij op hun investering kunnen verwachten.
Om het langetermijnrendement te effectueren, moeten - het is niet anders - aandelen worden gekocht. Als de bedrijven de verwachte winstgroei realiseren zal zich dat - in ieder geval op lange termijn - vertalen in een gunstige ontwikkeling van de beurskoersen.
Dit is de enige reden om in aandelen te beleggen. Niet omdat in het verleden de aandelenrendementen zo hoog zijn geweest. De periode dat glanzende reclamefolders ons probeerden te overtuigen vooral in aandelen te stappen op basis van torenhoge rendementen (uit het verleden), is gelukkig enigszins voorbij. En ook niet omdat vrienden, kennissen of buren met hun prachtig behaalde rendementen je de indruk zouden geven een loser te zijn door niet deel te nemen aan het aandelencircus.
Om te profiteren van de resultaten van het bedrijfsleven moeten we derhalve volledig belegd zijn. Natuurlijk zijn er tal van argumenten om uiteindelijk onder- dan wel overbelegd te zijn. Jacobsen komt tot zijn keuze aan de hand van een gevonden seizoenspatroon in de ontwikkeling van aandelenkoersen. Daarom is er in de vakantieperiode een onderbelegging van 100%, terwijl in de winterperiode volledig wordt belegd.
Nu komen Jacobsens appels en peren. Een rationele beslissing om te beleggen en daarmee te profiteren van de prestaties van het bedrijfsleven, wordt gecombineerd met een advies voor een lange periode onderbelegd te zijn op basis van een gevonden koerspatroon uit het verleden. Dat mag natuurlijk, maar daarmee wordt een extra risico geïntroduceerd. Dat risico bestaat uit de mogelijkheid dat met het beschikbaar stellen van het risicodragend kapitaal uiteindelijk toch niet de daarbij behorende rendementen worden behaald. Dat risico geldt voor zowel particulieren als voor institutionele beleggers. Natuurlijk kan men wel stellen dat op grond van gevonden patronen uit het verleden de risico’s positief mogen worden ingeschat, maar een risico blijft het.
Jacobsen stelt verder, opnieuw in zijn column van deze week in HP/De Tijd, dat ik op internet had moeten zoeken naar het Seasonal Affective Disorder-syndroom. Nu kan het schrijven van elke column wel worden voorafgegaan door een intensieve zoektocht op internet. Dat schiet ook niet op. Maar goed, het is opmerkelijk dat Jacobsen dit onderzoek aanhaalt. Door een gebrek aan zonlicht eisen beleggers in de winter een hoger rendement. Dit wijst er op dat beleggers in de winter juist aandelen verkopen, en pas als de dagen weer lengen geïnteresseerd zijn om terug te keren in de markt. Een conclusie die in tegenspraak zou zijn met het door Jacobsen gevonden seizoenspatroon.
En nu we dan toch aan het surfen zijn. Volgens onderzoekers van de University of Michigan Business School (5 september 2001) is er een sterk verband tussen de stand van de maan en het te behalen rendement op aandelen. Volgens dit onderzoek doet de aandelenmarkt het rond dagen van volle maan veel slechter dan in een periode rond nieuwe maan. Het verschil in rendement kan oplopen tot 6,6%. Statistisch ongetwijfeld significant. Maar zodra beleggingsresultaten afhankelijk worden van de stand der sterren (of de maan), de weersverwachting van Erwin Krol en/of de vakantieprognoses van het World Tourism Organisation is enige argwaan op zijn plaats. En val ik toch liever terug op het beleggen volgens het in het begin genoemde langetermijnrendementsperspectief.
In één ding heeft Jacobsen wel gelijk. Ik had niet moeten vragen om statistisch onderzoek als op voorhand de overtuiging aanwezig is dat de uitkomsten van dergelijke onderzoeken weinig relevant zijn voor het nemen van beleggingbeslissingen. Laten we het er maar op houden dat deze opmerking in ieder geval een aardige discussie heeft opgeleverd.
P.S
Ook mijn column
naar aanleiding van een lezersvraag over Deense obligaties, gefinancierd met Japanse yens, lokte reacties uit. Waaronder die van Berben’s effectenkantoor. Zij gaf aan gespecialiseerd te zijn in het opzetten van de besproken obligatieconstructie. Daarbij kunnen zij wel de combinatie van een lage yen financieringsrente en hoogrenderende Deense obligaties bieden. De risico’s zoals in de column
beschreven blijven natuurlijk wel bestaan, maar de voorwaarden lijken op de genoemde punten gunstiger. Waarvan acte!
Marcel Tak is zelfstandig beleggingsadviseur en was hiervoor werkzaam op het ministerie van Financiën. De informatie in deze column is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Uw reactie is welkom op
tak@iex.nl.