Graanprijs niet hoger door speculanten

De explosieve stijging van de graanprijs is in alle media toegeschreven aan speculanten die zouden zijn ingestapt toen de graanprijs opliep na extreme hitte en droogte in Australië en Rusland en vooral nadat bosbranden in dat laatste land de oogst aantastten. ‘Onzin’, zegt econoom in dienst van de Europese Commissie Andreas Kolodzjiak. Het probleem zit volgens hem in het ontbreken van de graanbergen die vroeger voor prijsstabiliteit zorgden.

Sinds de markt werd vrijgegeven zijn de oude graan-, boter- en melkpoederbergen als sneeuw voor de zon verdwenen. En daarmee is ook de stabiele prijsvorming verdwenen. Prijzen bewegen nu veel sterker mee met de vraag-aanbodverhouding. In de markt is geen instrument meer voorhanden om prijsstabiliteit te waarborgen. Uiteindelijk zijn de boeren volgen Kolodzjiak de dupe van dit nieuwe marktmechanisme.

‘Elk jaar moet een agrariër een product kiezen dat hij gaat telen. Kiest hij een verkeerd product omdat door de volatiliteit de prijzen kelderen, verdient hij geen cent. Voor hem wordt het zo een kansspel in een casino.’ De wereldvoedselorganisatie FAO denkt dat de graanprijs gewoon weer gaat dalen omdat er wereldwijd genoeg graan wordt geoogst om de productieuitval in Rusland op te vangen.

Om speculanten helemaal vrij te pleiten gaat misschien wel ver. Maar het is wel zo dat ze door de nieuwe marktwerking als een kat op het spek gebonden worden. Overigens kunnen diezelfde speculanten, als de FAO gelijk krijgt, maar beter shortposities gaan innemen.