Al na minder dan 2 maanden in het nieuwe jaar konden de vooraannames rond de economische groeiverwachtingen en de evoluties op de grondstoffenmarkten voor 2020 in de prullenmand. Met ‘dank’ aan corona.
Rond de jaarwisseling zat het virus nog ver weg in één Chinese provincie en was van een globale pandemie nog lang geen sprake. Een voorlopig akkoord tussen de Verenigde Staten en China over de handelsoorlog die de markten vorig jaar in zijn greep hield, leek veel belangrijker.
Vooruitblik 2020: Kansrijke grondstoffen 30-12-2019
Intussen weet iedereen wel beter. Het virus hield met name in de reële economie lelijk huis. Financiële activa brachten het er in de eerste jaarhelft per saldo goed vanaf, maar dat kan niet van alle grondstoffen worden gezegd.
Koffie en suiker
De verwachte stijging van de koffie- en suikerprijzen werd ingegeven door een aanbodtekort bij beide landbouwgrondstoffen en herstel van de Braziliaanse real. Maar die verwachtingen kwamen niet uit.
De International Coffee Organisation (ICO) ging aanvankelijk uit van een aanbodtekort voor het lopende oogstjaar maar door de impact van het coronavirus nam het globale koffieverbruik in de horecasector drastisch af.
Tegelijk worden voor het oogstjaar 2020/2021 vooral in Brazilië en ook Colombia - de grootste producenten en exporteurs van de populaire arabicavariant - goede oogsten voorspeld. Brazilië ligt zelfs op koers om een recordhoeveelheid van 68 miljoen zakken (van 60 kg) te oogsten. Voor het lopende oogstjaar 2019/2020 (oktober tot september) verwacht de ICO nu een aanbodoverschot van 1,8 miljoen zakken.
Maar productieprognoses moeten met de nodige omzichtigheid worden geïnterpreteerd. Momenteel is het winter in het zuidelijk halfrond en vorst en regenval kunnen er de oogst hinderen. Dit was de voorbije weken het geval. Bovendien worden door corona logistieke processen als de opslag en het vervoer van de geoogste koffiebonen sterk bemoeilijkt. Eind juni was nog maar een kwart van de koffieoogst afgerond tegenover de helft op hetzelfde moment vorig jaar.
De vrees dat Brazilië op korte termijn de markt zal overspoelen met koffie is dus ongegrond. Bovendien is ongeveer een derde van de productie al op voorhand verkocht tegen eerder vastgelegde prijzen. De Braziliaanse regering stelde gezien de moeilijke marktomstandigheden fondsen ter beschikking voor opslag van een deel van de oogst. Volgens de Braziliaanse National Coffee Council zouden koffieboeren hiervan gebruik maken om bijna een vijfde van de oogst op te slaan.
De waardedaling van de Braziliaanse real is naast het coronavirus de belangrijkste oorzaak van de lagere koffieprijs. De economische cijfers in Brazilië blijven verslechteren en het IMF verwacht nu een krimp van het BBP met meer dan 5%. Ook van de hooggespannen verwachtingen bij het aantreden van president Bolsonaro in 2018 blijft niet veel meer over, nu structurele hervormingen uitblijven.
In mei bereikte het USD/BRL valutapaar een hoogtepunt van bijna 5,9. Een herstel van de Braziliaanse munt richting 4,8 zette weinig zoden aan de dijk want de prijs van een pond koffie daalde opnieuw onder de grens van $1 tegenover nog $1,30 eind maart. Op korte termijn zijn er nog veel onzekerheden maar op langere termijn zijn prijzen onder $1/pond een gunstig instapmoment.
Suiker
De prijs van een pond suiker dook eind april naar het laagste niveau sinds 2007. De oorzaak lag bij een combinatie van factoren als de eerder vernoemde historisch lage BRL, het ineenstorten van de olieprijs en de impact van de coronacrisis. In het oogstjaar 2019-2020 (april tot en met maart) maakte het aanbodoverschot van de voorgaande jaren plaats voor een deficit van 7 miljoen ton.
Op het eerste zicht een goed uitgangspunt voor een verder aantrekkende suikerprijs, maar het speelde anders uit.
Door het kelderen van de olieprijs is de productie van ethanol als biobrandstof op basis van suiker niet langer rendabel. Dit betekent dat er met name in Brazilië veel meer ruwe suiker wordt omgezet in geraffineerde suiker en minder in ethanol. In het lopende oogstjaar zal ook de productie in India en Thailand zich herstellen.
Aan de vraagzijde verwachten marktonderzoekers Czarnikow en Marex Spectron dit jaar voor het eerst in vier decennia een daling van de globale suikerconsumptie. Door de hogere productie en het lagere verbruik zal er dit oogstjaar opnieuw een surplus van 5 miljoen ton zijn.
Net als bij koffie zijn er op korte termijn nog talrijke onzekerheden maar ik meen dat de suikerprijs al veel slecht nieuws verrekent. De vraag herstelt snel en aan de aanbodzijde wordt momenteel geen rekening gehouden met aan het klimaat gerelateerde of logistieke problemen.
Aardgas en katoen
Aardgas was begin dit jaar een trading tip en geen buy-and-hold voor een volledig kalenderjaar. De milde winter in het noordelijk halfrond zette zich de eerste maanden van 2020 door waardoor aardgas zwak op koers lag. Daarna kwam de coronacrisis en daalde de aardgasprijs voor het eerst sinds 2016 onder het niveau van $2 per miljoen British thermal units (mm Btu), de referentieprijseenheid. Het was nog maar de derde keer in de afgelopen 10 jaar dat de aardgasprijs onder deze grens terugviel.
Daarna klom de aardgasprijs in korte tijd met bijna een derde naar $2,50 in april. Maar het herstel was geen lang leven beschoren want in mei ging aardgas samen met de olieprijs onderuit. In juni werd zelfs een historisch dieptepunt van $1,6 bereikt.
Het Internationaal Energie Agentschap (IEA) ziet het globale aardgasverbruik dit jaar met 4% afnemen, met name door een lagere industriële productie. Aan de aanbodzijde bleef de productie lange tijd nog vrij hoog, hoewel het aantal operationele aardgas-boorplatformen in de Verenigde Staten nooit eerder zo laag was.
Het duurt enige tijd voor dit een betekenisvolle impact heeft op de productie. Dit vertragingseffect is de oorzaak dat de Amerikaanse aardgasreserves begin juli 27% hoger lagen dan vorig jaar en 17% boven het vijfjaars gemiddelde.
Historisch noteert aardgas nooit erg lang onder de grens van $2. Dit is ook Warren Buffett niet ontgaan, die vorige maand Dominion Energy kocht voor $10 miljard. Dominion is geen directe play op de aardgasprijs, maar het bedrijf is actief in de opslag en distributie van aardgas. De waarde van deze activa worden indirect wel bepaald door de aardgasprijs.
Aardgas blijft een trading grondstof waarbij het opwaarts potentieel bij de actuele prijs ($1,70) mij hoger lijkt dan het neerwaartse risico.
Katoen
Vorige zomer was de prijs van een pond katoen teruggevallen naar minder dan $0,60. Eind vorig jaar leek de handelsoorlog tussen de VS en China tenminste tijdelijk van de baan, waardoor herstel van de katoenprijs zich aandiende. Begin dit jaar kostte een pond katoen al $0,72.
China is de grootste invoerder van katoen ter wereld en beloofde om meer landbouwgrondstoffen uit de VS te zullen invoeren. Maar daar kwam weinig van terecht: ook bij katoen gooide corona roet in het eten. Het grootste deel van de Aziatische textielindustrie, de grootste verbruiker van katoen, kwam stil te liggen. Daardoor viel de katoenprijs in maart terug naar iets minder dan $0,50 - het laagste niveau sinds 2009!
De voorbije maanden kon katoen een deel van het verlies goedmaken, waardoor een pond katoen nu opnieuw $0,64 kost. Het Amerikaanse Ministerie van Landbouw verwacht dat de landbouwoppervlakte voor de teelt van katoen dit jaar met 11% zal dalen als gevolg van de lage prijzen en de droogte in Texas.
De VS zijn de belangrijkste exporteur van het gewas. India, de grootste producent, zal net meer katoen verbouwen. Dit komt doordat de overheid een minimumprijs garandeert die boven de huidige marktprijs ligt.
Snel herstel van de vraag is erg onzeker daar de impact van corona nog niet goed kan worden ingeschat en ook de handelsrelaties tussen de VS en China de afgelopen tijd bepaald niet verbeterd zijn.
De kans is daarom groot dat 2020-2021 het tweede opeenvolgende oogstjaar wordt met een aanbodoverschot. Pas onder $0,60 is katoen opnieuw koopwaardig als trading tip.
Goud en zilver
Ik heb 2 maanden geleden uitgebreid beargumenteerd waarom de vooruitzichten voor goud uitstekend blijven, en daar is sindsdien nog niets aan veranderd. Goud rondde intussen de kaap van $1800 per troy ounce en noteert daarmee 19% hoger dan bij de start van 2020.
Zilver
Het herstel bij zilver kwam iets trager op gang maar het goedkoopste edelmetaal liet een mooie inhaalbeweging optekenen waarbij de goud/zilverratio daalde van een piek van 127 in april naar 94 op het moment van schrijven. Het rendement van zilver bedraagt intussen 9%.
Binnenkort volgt opnieuw een update over beide edelmetalen, die op dit moment onverminderd koopwaardig blijven voor een langetermijnportefeuille. Traders en dan met name hefboombeleggers moeten in het achterhoofd houden dat een tussentijdse correctie steeds mogelijk blijft, hoewel die meer dan waarschijnlijk minder heftig zal zijn als in maart.