De Bloomberg Agriculture index viel eerder deze maand terug naar het laagste niveau in tien jaar. De index is onder meer samengesteld uit de gewassen maïs, soja en tarwe.
Er is meer dan één reden dat de granen- en peulvruchtenprijzen in bijna een decennium niet meer zo laag waren. Elk gewas heeft een eigen dynamiek, al zijn er wel een aantal overeenkomsten. Zo staan de prijzen al langer onder druk door enkele opeenvolgende jaren met uitstekende oogsten, waardoor ook de voorraden steeds verder oplopen.
Handelsoorlog
Daar kwam vorig jaar nog de handelsoorlog tussen de Verenigde Staten en China bovenop. China kan niet in zijn eigen behoefte voorzien en is traditioneel de grootste afnemer van granen en soja uit de VS. Als vergeldingsmaatregel voor de opgelegde invoertarieven voor Chinese producten, besloot China om voortaan onder meer in Zuid-Amerika in te kopen.
Een ander element is de dure dollar. De dollar-index stond in meer dan twee jaar niet meer zo hoog. Dat zorgt voor een aanzienlijke verslechtering van de concurrentiepositie van de VS op de internationale markt ten opzichte van productieregio’s in Zuid-Amerika, Europa en de landen rond de Zwarte Zee.
Record-shortpositie
Op de (Amerikaanse) termijnmarkten van soja, maïs en tarwe hebben speculatieve investeerders een record-shortpositie opgebouwd. Dat is vrij ongewoon in deze periode van het jaar. Op het noordelijk halfrond start het zaaiseizoen en in deze periode zijn de gewassen kwetsbaar voor ongunstige weersomstandigheden.
Van de klassieke weerpremie is dit jaar echter geen sprake, hoewel het zaaien flink wat vertraging heeft opgelopen door het uitzonderlijk natte en koude weer in grote delen van de VS waar granen worden verbouwd. Als de situatie verder verslechtert, kan dat overigens nog veranderen.
Soja
Het meest recente maandelijkse World Agricultural Supply and Demand Estimates (WASDE) rapport van het Amerikaanse ministerie van Landbouw was erg ongunstig.
Wat betreft soja ziet het ministerie de globale voorraden dit jaar verder toenemen. Naast de handelssancties weegt ook de uitbraak van de varkenspest in China op de sojaprijs. De Chinese varkensstapel was in twintig jaar niet meer zo klein. Een indirect gevolg daarvan is een lagere behoefte aan soja voor veevoeder.
Aan de aanbodzijde produceerde Brazilië afgelopen winter een recordhoeveelheid soja.
Maïs
Wat maïs betreft gaat het Amerikaanse ministerie van Landbouw (het USDA) uit van de op een na hoogste opbrengst ooit in de VS. Daardoor zouden de voorraden het vorige recordniveau van oogstjaar 1987/1988 overstijgen.
Toch zijn er signalen dat door het slechte weer een deel van de landbouwgrond die voorzien was voor maïs opnieuw ingezaaid zal moeten worden. De verwachte oogstcijfers van het USDA zijn dus onder voorbehoud.
Ook Brazilië verwacht de op een na beste oogst ooit. In combinatie met hoge opbrengsten in onder meer Zuid-Afrika wordt 2019 wereldwijd een recordjaar.
Enkel China valt wat uit de toon, met de laagste verwachte opbrengst sinds 2014. Voor de Amerikaanse markt zet dat weinig zoden aan de dijk, aangezien China de invoer van Amerikaans graan beperkt.
Tarwe
Ook alle belangrijke exporteurs van tarwe verwachten dit jaar goede oogsten. Voor de grootste uitvoerder, Rusland, gaat het USDA zelfs uit van de op een na hoogste opbrengst ooit.
Ook Argentinië en Australië mogen zich op goede oogsten verheugen, en de Europese tarweproductie zal naar verwachting herstellen van de droogte van vorig jaar.
In het midwesten van de VS ligt door het koude en natte weer ook het planten van tarwe achter op schema. De hogere productieprognoses zijn dus onder voorbehoud.
De prijsverhouding tussen tarwe en maïs is dit jaar wel gedaald. Met name in Europa stijgt daardoor het aandeel van tarwe in veevoeder ten opzichte van dat van maïs.
Positie in granen het overwegen waard?
Samengevat houden de huidige prijzen rekening met een worst case scenario van erg goede oogsten, een escalerende handelsoorlog en een aanhoudend sterke dollar.
Dat zijn wel erg veel voorwaarden tegen een achtergrond van prijzen die in een decennium niet meer zo laag waren, gecombineerd met een record-short bij speculatieve investeerders. Een positie in granen of soja is tegen de huidige prijzen daarom zeker het overwegen waard.