Het korte termijn koersverloop van de Nederlandse aandelenbeurs oogt lusteloos. Voorlopig maken de koersen pas op de plaats. Hier en daar horen we negatieve geluiden. Lopen er beren op de weg?
Volgens sommige Amerikaanse analisten wordt 2019 een bijzonder moeilijk beursjaar; waarschijnlijk met forse correcties op Wall Street.
Zo gaf de Amerikaanse fondsbeheerder Steven Cohen onlangs op een congres in New York aan dat er binnen twee jaar mogelijk een einde komt aan onze hoogconjunctuur en dat we op dit moment aan het einde van de economische cyclus verkeren.
Bullish scenario overeind?
Zoals u wellicht weet uit deze rubriek, ben ik de afgelopen jaren bullish geweest voor de Nederlandse beurs. Begin 2017 heb ik voor de AEX zelfs een koersdoel van 1.000 punten gegeven, op basis van een beleggingshorizon van vier tot zeven jaar.
De prangende vraag is nu of dit scenario nog overeind staat, na de forse dalingen van de afgelopen maanden.
Ik zal maar meteen met de conclusie beginnen. Ja, het koersdoel van 1.000 punten staat nog steeds als een stip aan de horizon. Maar, zoals ik indertijd in het rapport AEX naar 1000 punten, heb aangegeven, er zullen af en toe wel flinke correcties optreden. Zoals we in de afgelopen maanden hebben kunnen zien.
Korte termijn dip
De Nederlandse beurs heeft de afgelopen zomer een stevige correctie doorgemaakt. Vanaf de top van 576,90 punten, gevormd op 27 juli, is de AEX zo'n 13% gedaald.
Maar de belangrijke steunzone, net boven 500 punten, heeft de koersval opgevangen. Daarna is de AEX weer stevig opgeveerd. Deze week is de herstelfase verlaten. Hiermee is het technische plaatje verzwakt.
Ook het feit dat het patroon met lagere toppen (de rode stippellijn) nog niet is omgebogen, wijst op verkoopdruk. Voorlopig kijken we de kat uit de boom.
Tussentijdse correcties
Onderstaande alinea is afkomstig uit het rapport AEX naar 1.000 punten (pagina 3 van de pdf):
"Wat zijn de bedreigingen voor het scenario AEX naar 1000?
Een mogelijke bron van onzekerheid, dus een reden voor koersdalingen, zou de onvoorspelbaarheid van de nieuwe Amerikaanse president kunnen zijn. Ook een tegenvallende economische groei kan roet in het eten kunnen gooien.
Echter het lange termijn koersverloop en de daarmee samenhangende macro-economische ontwikkelingen, wijzen erop dat de aandelenbeurzen wel een deukje kunnen hebben.
Technisch zou een correctie van 20% tot 25% geen schade toebrengen aan het positieve technische beeld van de grotere westerse aandelenbeurzen."
Hoe liggen de markten er nu bij?
Indien we op onderstaande meerjarige AEX-grafiek uit het rapport terugkijken, dan zien we dat de AEX in de afgelopen jaren meerdere technisch sterke signalen heeft gegenereerd.
Zo heeft begin 2016 de AEX een perfecte pullback gevormd. De hogere bodem rond 378 punten is boven de toppen van 2011 (van circa 374 punten) gevormd. Een pullback is een technisch koerspatroon op een aandelenindex, dat bij belangrijke draaipunten in de economie voorkomt. Helemaal onder dit Blog wordt de pullback toegelicht.
Deze pullback in 2016 viel samen met sterke signalen op andere Europese beurzen. Dit vormde een bevestiging dat de Europese economie steeds meer op stoom kwam.
Verder heeft de AEX de dalende toppenlijn uit 2000 (over de toppen 703 en 564) gebroken. Bovendien de top van 2016 (afgebakend met de rode pijl: 500-510) gebroken. Dit duidt eveneens op een verbetering in het technische plaatje.
Omslag sentiment
De recente terugval naar 500-510 punten (afgebakend door de twee groene pijlen) kunnen we eveneens als een pullback kwalificeren. Technisch is recent de onderkant van het negenjarig stijgende trendkanaal met succes getest.
Deze signalen wijzen op een zeer belangrijke omslag in het sentiment op de Nederlandse aandelenbeurs. Ten eerste is een patroon van winstnemingen voorbij.
Daarmee laat de AEX een zeer turbulent en dynamisch decennium achter zich. In deze neergaande golfbeweging zat de top van de dotcom-crisis in 2000 en het uitbreken van de financiële crisis in 2007.
Ook trad 2011 een pullback op, die het einde van de 2007-crisis aangaf, alsmede de start van de wederopstanding van de aandelenmarkt.
Steunzone
Voorlopig concludeer ik dat de AEX recent is teruggevallen naar een belangrijk steungebied. In de zone 500-510 ligt niet alleen de onderkant van het meerjarige stijgende trendkanaal. Tussen 500 en 510 bevindt zich ook een voormalige weerstand, die nu dus als steun lijkt te fungeren.
Voor lange termijn beleggers stel ik vast dat de recente correctie een mooie nieuwe koopkans lijkt te bieden. Pas bij een daling onder 500 punten wordt dit positieve scenario teniet gedaan. Kortom: Buy the dips.
Uitleg Pullback
Een geldige pullback kan alleen in liquide markten als richtinggevend koerspatroon optreden.
Op de bovenstaande voorbeeldgrafiek is in drie stappen de overgang van een zijwaarts naar een stijgend koersverloop weergegeven. Eerst beweegt de koers een tijd tussen 80 en 100 punten.
In de aanloop naar een pullback scenario zijn de toppen altijd belangrijk, want deze vertegenwoordigen verkoopdruk. In de voorbeeldgrafiek wordt bij lijn B rond 100 blijkbaar steeds winst genomen, want de koers valt een aantal keer terug.
Op het moment dat deze weerstand wordt gebroken, is deze verkoopdruk weg. Technisch treedt hiermee een koopsignaal op. Dit is de eerste stap van de pullback. De richting omhoog wordt hiermee bepaald.
Nadat de eerste euforie wegebt zullen vaak winstnemingen optreden, waarna de koersen terugvallen. In 80% van alle gevallen zal zo’n correctie opgevangen worden door de voormalige toppen en de weerstand rond 100 punten.
Een geldige pullback ontstaat indien de voormalige verkopers (rond B=100) nu als kopers (bij 2) in de markt terugkeren. De rolwisseling van verkoper naar koper vormt de pullback.
De pullback wordt voltooid zodra de correctieve fase (bij 3) wordt afgerond. Onderzoek toon aan dat een koersdoel berekend kan worden, door de afstand tussen A en B te projecteren boven het uitbraakpunt.