Institutionele beleggers plaatsten eind dit jaar (geo)politiek bovenaan hun zorgenlijstje voor 2018. De VS is, gezien het gestunt in Washington, een voor de hand liggende kandidaat om voor marktonrust te zorgen.
Het afgelopen jaar dachten waarnemers voortdurend: veel erger kan het nu niet worden. Iedere keer bleek dat dit wel kon. De regering-Trump kan niet of nauwelijks grote beleidssuccessen claimen – vandaar ook de obsessie met de belastingverlaging – en eigent zich vooral de doorzettende groei en hosannastemming op de beurzen toe.
Die positieve stemming komt voor een heel groot deel voor rekening van het nog altijd zeer ruime beleid van de Fed en de gelijktijdige groei van bijna alle grote economieën in de wereld. Als de Fed dit jaar de teugels aanhaalt, kunnen beleggers kritischer worden over de politieke kermis in Washington.
Republikeinen wankelen
Mede omdat de Republikeinen hun toch al zeer kleine meerderheid in de Senaat van 52-48 hebben zien teruglopen naar 51-49 na een bizarre tussentijdse verkiezing in Alabama eind 2017. Hierdoor wordt het voor de GOP nog moeilijker om wetsvoorstellen door het Congres te krijgen.
De kansen op het inperken van sociale bijstand en het ontmantelen van Obamacare zijn klein. Een pakket maatregelen om de infrastructuur een boost te geven lijkt nog het meeste kans te maken. Dit zou waarschijnlijk wel goed zijn voor de aandelenmarkten (tenzij de redenering van beleggers zal zijn dat die investeringen het voor de Fed makkelijker maken om de rentes sneller op te trekken).
Meer algemeen gesproken wordt het dit jaar lastiger om wetgeving door te voeren in Washington. Na november kunnen het geruzie en de beleidsverlamming nog erger worden. Die maand vinden de midterm verkiezingen plaats.
Kansen democraten keren
Voorheen werden de Democraten weinig kansen toegedicht om de Senaat en met name het Huis in handen te krijgen, maar de kansen keren. In vrijwel alle generieke peilingen – die vertekenen, omdat Congresleden per staat gekozen worden – staan de Democraten nu ver voor. Die voorsprong kan verder uitlopen als de #MeToo-golf doorzet en het Rusland-onderzoek van Robert Mueller meer schadelijks voor Trump boven water haalt.
Wat betreft dat eerste, een groep van ruim vijftig Democratische Congresleden eist een onderzoek naar de aantijgingen tegenover Trump. Muellers onderzoek is steeds dichterbij Trump zelf gekomen en de voormalige FBI-baas is nog niet klaar, ook al hoopt het Witte Huis dat het onderzoek snel wordt afgerond.
De steun voor Trump en de Republikeinen neemt af, maar de harde kern van Trump- en GOP-aanhangers laat zich nauwelijks tot niet vermurwen tot een overstap naar de blauwe kant. Zo gingen alle Amerikaanse krantenkoppen halverwege vorige maand over het verlies van de veelbesproken Republikein Moore in Alabama.
Grote verdeeldheid
Echter, deze man wiens gedrag en standpunten in vrijwel alle westerse democratieën veelal gezien worden als verwerpelijk, verloor met slechts een procentpunt verschil en bovendien harkte hij 68% van de blanke stemmen binnen. Dit is tekenend voor de enorme verdeeldheid in Amerika.
Markten kunnen zenuwachtig worden als die verdeeldheid z’n weerslag krijgt in Washington in de vorm van (nog) meer tweespalt en mogelijk een Democratisch Congres tegenover het Witte Huis van Trump. Zeker in het licht van een verkrappende Fed en weinig effect van de belastingverlagingen.
Natuurlijk is er vaak de redenering dat juist een Washington dat niets doet, goed is voor de markten. Het is echter maar de vraag of deze vuistregel opgaat, nu Amerika worstelt met torenhoge schulden, oplopende begrotingstekorten en een haperende infrastructuur.