Het IMF heeft gesproken. Gij zult inflatie krijgen! Niet dat ik schrik van de opmerking van het IMF, want ik roep al jaren dat alleen geldontwaarding ons nog enig soelaas biedt. Maar om van het IMF te vernemen dat de waarde van ons geld flink moet gaan verminderen, is toch wel een game changer. Game changers veranderen in hun markten de regels van het spel en laat het IMF nou net over ons financiële systeem gaan.
De groeiverwachtingen van het IMF voor diverse economieën zijn flink neerwaarts bijgesteld en vooral de zorgen over Europa zijn groot. Spanje en Italië staan in 2012 in z’n achteruit en voor alle Europese landen zijn de verwachtingen voor 2013 neerwaarts aangepast. Bezuinigen is terecht volgens het IMF niet de sleutel tot de oplossing.
Landen als Spanje en Griekenland zichzelf kapot laten bezuinigen lijkt een weinig heilzame weg uit deze crisis. Maar als bezuinigen geen optie is en de overheden door hun grote schulden niet of nauwelijks kunnen stimuleren, rest nog alleen de geldpers. De ECB heeft de plannen al uitgewerkt klaarliggen om landen te hulp te schieten. De ECB kan door middel van Outright Monetary Operations (OMT’s) in principe onbeperkte bedragen aanwenden om staatsschulden uit probleemlanden op te kopen.
Sterilisatie
Nu moeten landen zich wel eerst melden aan het ESM-loket voordat de ECB in actie kan en mag komen. Vervolgens komt er actie van de ECB echter de ECB staat, helaas, voor om de opkoopacties te steriliseren. De ECB wil dus zijn opkoopprogramma van staatsobligaties, die doorgaans een looptijd van nog maximaal drie jaar hebben, gladstrijken door hetzelfde bedrag op de lange termijn te onttrekken aan het financiële systeem.
De sterilisatie doet het verruimende effect teniet en zo levert de actie van de ECB niet of nauwelijks kans op geldontwaarding. Het IMF kan eigenlijk niet tevreden zijn met deze actie en zou de ECB meer op willen zien schuiven naar de Amerikaanse variant waarbij de Fed-obligaties, nu hypotheekobligaties, opkoopt en dat allemaal afrekent met nieuwe dollars. Alleen extra dollars, euro’s, yens en franken via de geldpers in het monetaire systeem hollen de waarde van deze valuta’s verder uit.
Geldontwaarding kan ook ontstaan door producten, via bijvoorbeeld belastingverhogingen, flink duurder te maken. Geldontwaarding door belastingverhogingen (kijk naar de btw-verhoging in Engeland in 2011) is een drama omdat er juist geld bij de consumenten wordt weggehaald en de rekening niet veel later zal worden gepresenteerd door middel van sterk terugvallende bestedingen.
Toenemende consumptie
De inflatie die het IMF in Duitsland en Nederland graag wil zien is looninflatie. Nederlandse en Duitse bedrijven moeten dus flink meer loon uitbetalen waardoor de werknemers meer te besteden hebben en de consumptie weer op gang kan gaan komen. Het IMF veronderstelt dat de hogere inkomens ook zullen leiden tot hogere consumentenprijzen. Dat laatste is maar de vraag nu we in een open wereld leven waarin grenzen nog nauwelijks handelsbarrières vormen.
Wat ik wel weet is dat hogere loonkosten zullen leiden tot hogere verkoopkosten waardoor bedrijven zich uit de markt prijzen. Het IMF hoopt dat door de hogere uitbetaalde lonen de concurrentiepositie van Nederlandse en Duitse bedrijven zal afnemen ten gunste van bedrijven in landen rond de Middellandse Zee. Wat het IMF dus eigenlijk wil is dat Nederland en Duitsland nog meer welvaart transporteren naar Zuid-Europa.
Dat het IMF stelt dat de consumptie in Nederland gaat toenemen, door de hogere lonen, zou dus wel eens heel anders kunnen uitpakken. Over dat transporteren van welvaart richting Zuid-Europa schreef ik al eens eerder. UBS constateerde in augustus al dat Oostenrijkers en Duitsers flink aan reëel besteedbaar inkomen waren kwijtgeraakt sinds de introductie van de euro.
Geldontwaarding
Finnen, Grieken, Portugezen en Spanjaarden gingen er tot 2010 (tot zo ver liep het onderzoek) juist flink op vooruit in besteedbaar inkomen. Volgens het onderzoek van UBS was het juist Nederland dat opviel. De Nederlanders met een laag inkomen hebben ingeleverd aan besteedbaar inkomen terwijl de hogere inkomens in Nederland wel profiteerden van de introductie van de euro.
Ik hoop dat het IMF begrijpt dat het verder overhevelen van welvaart vanuit Nederland en Duitsland niet de oplossing is. Dat we geldontwaarding nodig hebben is helemaal correct, maar laten we nu niet denken dat met het uithollen van het Nederlandse en Duitse bedrijfsleven de oplossing gevonden is. De oplossing ligt in een grotere hoeveelheid geld die in omloop gebracht moet gaan worden waardoor uiteindelijk geldontwaarding zal gaan ontstaan en onze huizen weer in waarde kunnen gaan stijgen.
Dat er vervolgens weer een maatschappij gaat ontstaan met een wat gezondere verhouding tussen eigen vermogen en vreemd vermogen is het uiteindelijke doel. Consumenten met een spaarrekening zouden zo maar eens de kinderen van de rekening kunnen worden in het scenario dat ik verwacht. Consumenten die flink in de schulden zitten zouden juist veel baat hebben bij een flinke geldontwaarding.
Slim in goud
Juist omdat de overgrote meerderheid van de consumenten tot aan het nekkie in de schulden zit, lijkt de keuze om voor monetaire inflatie te gaan de meest logische. Om geen kind van de rekening te worden maar juist te profiteren van de besluiten die in de komende periode door centrale banken gemaakt zullen worden, dient u wel de trotse bezitter te zijn van aandelen in solide bedrijven en zouden een paar gouden muntjes ook zo maar eens uitkomst kunnen bieden.
Dat er meer beleggers en ondernemers zijn die verwachten dat centrale banken een hoofdrol krijgen in de oplossing van de financiële crisis bleek gisteren toen Carlos Slim bekendmaakte voor 750 miljoen dollar enkele goudmijnen in Mexico over te nemen. Meneer Slim is niet dom en investeert nu flink in ondernemingen die moeten profiteren van een versnelde geldontwaarding.
Dat Carlos Slim eerder investeerde in KPN en Telecom Austria zal alles te maken hebben met het idee dat bij dit soort ondernemingen er makkelijker prijsverhogingen kunnen worden doorgevoerd indien de geldontwaarding toeslaat. Best slim eigenlijk die laatste beleggingen van Carlos, tenminste als die geldontwaarding er inderdaad gaat komen.