Desktoptaxaties zijn in trek - en terecht

Desktoptaxaties zijn goedkoper dan fysieke en niet minder betrouwbaar.

Vorig jaar kon u in mijn column Taxatiestrijd: de desktoptaxatie wordt in de toekomst de standaard lezen dat ik verwachtte dat de desktoptaxatie de standaard zou gaan worden in de toekomst.

Opmars van desktoptaxaties

We zijn nu een jaar verder en kunnen concluderen dat 90% van de banken in Nederland een desktoptaxatie aanbiedt: ING, Rabobank, Abn Amro, Aegon, Allianz, Argenta, ASR, Attens, Bunq, Centraal Beheer, Florius, Groene Hart Hyp, Hypinvest, Lloyds, Lot, Moneyou, Munt, NIBC, Obvion, Syntrus, Triodos, Tulp, Woonfonds, Regiobank, ASN Bank, BLG, SNS, en ASN bank

Vorig jaar waren er 11 banken die een desktoptaxatie aanboden. Op het ogenblik zijn dit er al 28. Nationale Nederlanden is een opvallende afwezige maar schijnt er intern mee bezig te zijn.

Goedkoop en snel

Het voordeel van een desktoptaxatie is de veel lagere prijs in vergelijking met een gewone taxatie en de snelle doorlooptijd. De desktoptaxatie kost rond de €85 en heeft u binnen vier uur in uw mailbox. Bij een gewone taxatie mag u tussen de €700 en €1000 aftikken.

Een ander voordeel van de desktoptaxatie is dat u deze zelf online kan regelen. Er komt geen taxateur bij u langs.

Wanneer is een destoptaxatie mogelijk?

De desktoptaxatie is mogelijk in de volgende situaties:

• de aankoop van een woning
• een overbruggingshypotheek
• oversluiten van de hypotheek
• een tweede hypotheek voor bijvoorbeeld verbouwing
• een tweede hypotheek voor bijvoorbeeld consumptieve opname
• rentekorting krijgen voor hypotheken zonder NHG

Uw woning of hypotheek moet wel aan bepaalde eisen voldoen. Die verschillen per bank, maar denk bijvoorbeeld aan:

• Het hypotheekbedrag mag in de meeste gevallen niet hoger zijn dan 90% van de marktwaarde van de woning
• De waarde van de woning mag niet boven een bepaald bedrag liggen (bijvoorbeeld €750.000 of €1.000.000)

Of een woning in aanmerking komt voor een desktoptaxatie, is binnen een paar minuten duidelijk. Is het antwoord positief, dan kun je de aanvraag afrekenen en heb je binnen vier uur het rapport in je mailbox. Mocht het worden afgekeurd door de taxateur, dan ontvang je het aankoopbedrag terug.

Snelle hypotheekaanvraag

Vooral hypotheekadviseurs zijn blij met de snelheid. Zij kunnen de aanvraag nu ook voor hun klanten doen en afrekenen, en hebben zo sneller hun dossier compleet zodat het beoordeeld kan worden.

Een groot voordeel is dat ook Nationale Hypotheek Garantie de desktoptaxatie accepteert.

Zelfs bij een verbouwing is een desktoptaxatie mogelijk. Hierbij moet wel aan bepaalde eisen voldaan worden: de som van de gevraagde financiering (inclusief de som van verbouwing) mag bijvoorbeeld niet hoger zijn dan de kostengrens en niet hoger zijn dan 90% van de marktwaarde uit de desktoptaxatie.

Een rekenvoorbeeld ter verduidelijking:

Weerstand van brancheorganisaties

Waarom bijna €1000 betalen als je voor €85 al klaar kan zijn? De brancheorganisaties (NVM, VBO en NRVT) denken daar het hunne van. Zij zijn tegen de desktoptaxatie en willen dat er alleen nog gewone taxaties als standaard worden genomen. Dat betekent dat iedereen voor een taxatie minimaal €700 zou gaan betalen.

Voor alle duidelijkheid: in 2020 heeft het NWWI 505.000 fysieke taxaties geregistreerd. In 2021 waren dit er zelfs 530.000 (per dag 1.452 taxaties). Bij een prijs van €800 gaat het hier dus om een omzet van €424 miljoen!

Uit de branche hoorde ik dat steeds meer makelaars alleen nog maar taxaties doen. Nu begrijp ik waarom. Het gaat om een enorm bedrag.

Wat is beter?

Is een fysieke taxatie veel beter dan een desktoptaxatie? In Den Haag zijn er diverse vragen gesteld over de twee manieren van taxeren. Hierbij werd ook het onderzoek van DNB in 2019 over fysieke taxaties aangehaald:

Uit onderzoek van DNB in 2019 bleek dat taxateurs in 60% van de gevallen een waarde bepaalden die hoger was dan de koopsom (gemiddeld ruim 5%), en in een derde van de gevallen exact op de koopsom uitkwamen. Dit heeft een prijsopdrijvend effect, doordat prijsstijgingen niet worden geremd via de taxatiewaarde.

In 2019 heeft de werkgroep gericht op fysieke taxaties een inventarisatie gemaakt van de mogelijkheden om het taxatieproces anders in te richten met als doel het verder versterken van de onafhankelijke positie van de taxateur. Het meest kansrijk werd geacht de maatregel om de koopsom als bovengrens te stellen voor de maximale hoogte van de hypotheeklening wanneer de taxatiewaarde hoger is dan de koopsom.

Nu kunnen consumenten bij een taxatiewaarde die hoger is dan de koopsom dit verschil lenen om bijvoorbeeld de kosten koper (deels) te financieren. Dit ondermijnt de LTV-limiet en werkt bij een onnauwkeurige taxatie kwetsbaarheid voor huizenkopers (voornamelijk starters) en hypotheekverstrekkers in de hand.

De maatregel waarbij de koopsom als bovengrens wordt gehanteerd vermindert het risico van overwaardering voor huizenkopers en hypotheekverstrekkers. Tegelijk is niet met zekerheid te zeggen dat deze maatregel ook leidt tot een hogere kwaliteit van taxaties en blijft er een prikkel voor de taxateur bestaan om ten minste de koopsom te taxeren.

Fysieke taxatie is niet betrouwbaarder en soms overbodig

Het bovenstaande zegt voldoende. Er kan 'gemakkelijk' gerommeld worden met de taxatiewaarde van een woning. Hieruit blijkt dat een fysieke taxatie niet betrouwbaarder is dan een desktoptaxatie.

Bovendien is in veel situaties - zoals een kleine verbouwing waarbij sprake is van een flinke overwaarde op de woning - de fysieke taxatie totaal overbodig en zonde van het geld. Een voorbeeld ter verduidelijking:

Ik blijf bij mijn mening dat de desktoptaxaties de standaard moeten en gaan worden. Bovendien vind ik dat een fysieke taxatie moet worden geregeld door de bank waar de hypotheek wordt aangevraagd. Dit voorkomt dat er afspraken worden gemaakt over de 'benodigde' taxatiewaarde.