Trap niet in de praatjes van Richard Sackler of in die van Elisabeth Holmes. U kent hun namen van Purdue Pharma en Theranos, twee bedrijven die verwikkeld waren in zakelijke schandalen waarover op Disney+ series te volgen zijn.
Dopesick is een serie over hoe de gemiddelde Amerikaan door een geldbeluste zakenfamilie – de Sacklers - verslaafd is gemaakt aan zware pijnstillers. Op een bijzonder leugenachtige, schokkende manier.
Er werd namelijk gesuggereerd dat hun pijnstillers bijna niet verslavend waren. Alleen is Oxycontin – ja, daar gaat het over – gemaakt met opium en dat staat er toch al meer dan 100 jaar bekend om heel erg verslavend te zijn.
Niet gek
Het medicijn past signalen in je hersenen aan over hoe je lichaam reageert op pijn. De Sacklers verzonnen zelfs een nieuwe medische term voor als patiënten te veel gewend waren geraakt aan het medicijn: doorbreekpijn.
Dan moest de patiënt vooral niet stoppen en afkicken, maar de dosis gewoon laten verhogen door de dokter. Er kwamen pillen in steeds hogere doseringen op de markt, voor een steeds hogere prijs natuurlijk - die Sacklers zijn niet gek.
Met ontelbaar veel dodelijke overdoses tot gevolg. In de serie komt ook een verslaafde dokter voor, want ook artsen werden voorgelogen met valse rapporten. Dat het allemaal zomaar kan! Waar was de toezichthouder FDA - het staat toch bekend als een strenge organisatie - al die tijd? Dit is de VS, geen bananen/drugsrepubliek, toch?
Nog in het nieuws
Wat deze series extra informatief en spannend maakt, is dat de schandalen nog niet zijn afgewikkeld. Purdue Pharma en de Sacklers zijn nog regelmatig in het nieuws met de afwikkeling van deze stinkende zaak.
Helaas lukt het de Sacklers nog om juridisch redelijk buiten schot te blijven. Nog actueler is de serie The Dropout, over de medische startup Theranos.
Voormalig topvrouw Elisabeth Holmes is begin dit jaar veroordeeld voor onder andere fraude en samenzwering en hoort na de zomer haar strafmaat. Die kan oplopen tot meer dan 20 jaar cel.
Verstrikt raken
Tijdens het kijken van The Dropout (8 afleveringen) zat ik regelmatig tegen het scherm te roepen dat investeerders niet in de praatjes van Holmes en haar team moesten trappen. De serie laat zien hoe Holmes letterlijk over lijken gaat bij het pluggen van haar innoverende maar niet werkende diagnostische uitvinding.
Nou ja, zij zat achter het idee, maar de patenten stonden ook op naam van haar chemicus. En hoe is het mogelijk dat grote investeerders, bestuurders, politici - maar ook partners zoals het gedegen Walgreens - in het net van Theranos verstrikt raakten? Was het haar leeftijd - ze was 19 toen ze stopte op Stanford University en Theranos startte – de zwarte Steve Jobs-coltrui of haar blonde haar?
Drogisterijketen Walgreens – toch meer dan 100 jaar oud - leek vooral een manier te zoeken om met de tijd mee te gaan.
Sprong voorwaarts
De belangrijkste les: luister naar de speciaal ingehuurde specialist die keer op keer waarschuwde dat de technologie niet af leek. Het was voor Walgreens niet genoeg om de sprong voorwaarts niet te wagen.
Daarnaast was er onder investeerders en bestuurders vooral veel wishful thinking, het zal wel goed komen-denken en meeloperij. Allemaal niet zulke handige zaken als het gaat om beleggen. Holmes' veelbelovende ideeën hebben nooit gewerkt en hebben investeerders zo’n 700 miljoen dollar gekost.
Wat echter nog kwalijker is, is dat veel (zieke) Amerikanen een foute diagnose hebben gekregen omdat het bloed dat zij afgaven niet goed werd geanalyseerd. Holmes lijkt dat – net als de Sacklers niet gaven om al die pijnstillerverslaafden - allemaal niet zo te boeien, en dat maakt het nog schrijnender, verbazingwekkend en vreemder allemaal.
Niet anders
Welke conclusie kunnen beleggers trekken uit deze twee schandalen? Dat leugenachtigheid, fraude, foute voorlichting, te mooie bedrijfscijfers et cetera niet alleen voorbehouden zijn aan sectoren waar we ze al van kennen: tech en financials.
En dat te haastig instappen omdat je de boot niet wil missen of niet onder wil doen voor anderen – zoals Walgreens bij Theranos – veel geld kost.
Kortom, investeren in medische technologie moet niet anders dan andere beleggingen; gedegen (feiten- en cjifer-)onderzoek, geen haast, een lange horizon en niet al uw geld op één paard zetten.